امید عیسی نژاد

اهداف: با وجود گذشت سال ها از اتمام جنگ، جانبازان هنوز با مشکلات جسمی و روانی زیادی روبه رو هستند که این امر می تواند به طور جدی بر بهزیستی همسران و به تبع آن دیگر اعضای خانواده تاثیرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی دو رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر بهزیستی روان شناختی همسران جانبازان دارای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری یک ماهه در سال 1395 در بین 43 نفر از همسران جانبازان دارای PTSD در شهرستان کوهدشت انجام شد. این افراد به طور تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه های پذیرش و تعهد (13 نفر)، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (13 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه های آزمایشی در هشت جلسه 90 دقیقه ای تحت درمان قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. ابزار پژوهش، پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف- فرم کوتاه (RSPWB-SF) بود. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS 18 و با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، تحلیل واریانس چندگانه و آزمون تعقیبی شفه انجام شد. یافته ها: در مرحله پس آزمون و همچنین در مرحله پیگیری، تفاضل میانگین گروه ACT با کنترل و گروه MBCT با گروه کنترل دارای تفاوت معنی دار بود (0.01p<)، اما گروه MBCT و ACT باهم تفاوت معنی داری نداشتند (0.05p>). نتیجه گیری: آموزش رویکرد پذیرش و تعهد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش بهزیستی روان شناختی همسران جانبازان دارای PTSD موثر است.