نقش مادران در خانواده می‌تواند هم در جنبه مثبت و هم در جنبه منفی بسیار تاثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه نمودار جریان مدیریت رفتار(BMFC) و ارتباط بدون خشونت (NVC) بر تعامل والد-فرزندی، استرس والدگری، مهارتهای اجتماعی فرزندان و عوامل محافظ خانواده در والدین کودکان با نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای ODD طراحی و اجرا شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی، با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 166 نفر از والدینی که فرزندشان دارای مشکلات رفتاری بود در سال تحصیلی 1399-1400 و از طرف اولیای مدرسه معرفی شده بودند. به همین منظور 45 نفر از این والدینی که کودکان آنها براساس فهرست رفتاری کودک(CBCL) نمره بالاتر از نقطه برش را کسب کرده بودند، انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی ساده در دو گروه آزمایش(BMFC و NVC) و یک گروه گواه قرار گرفتند. سپس گروه BMFC آموزش برنامه نمودار جریان مدیریت رفتار و گروه NVC آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت را هر کدام به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند و برای گروه گواه هیچ آموزشی اعمال نشد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تعامل والد-فرزندی(PACHIQ)، پرسشنامه مهارتهای اجتماعی ماتسون (MESSY)، مقیاس استرس والدگری(PSI-SF) و سیاهه عوامل محافظ خانواده(IFPF) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که در مرحله پیگیری در ابعاد مهارت اجتماعی، در متغیرهای رفتار غیراجتماعی و ارتباط با همسالان بین سه گروه تفاوت معنی‌داری وجود دارد. در نهایت بین برنامه نمودار جریان مدیریت رفتار با برنامه ارتباط بدون خشونت در رابطه والد-فرزندی، استرس والدگری، مهارتهای اجتماعی فرزندان و عوامل محافظ خانواده تفاوت معنی‌داری یافت نگردید.
