محمود شهرخی

در حال حاضر صنعت سیمان در ایران با در اختیار داشتن حدود 800 مگاوات دیماند و مصرف برق سالانه 4 میلیارد کیلووات ساعت انرژی الکتریکی و حدود 26 میلیون گیگاکالری انرژی فسیلی حدود 40% از انرژی بخش صنایع کانی غیرفلزی و 9% از انرژی بخش صنعت و5/2 % از کل انرژی الکتریکی را به خود اختصاص داده است. با توجه به اجرای طرح هدفمندی یارانه ها به منظور آزاد سازی قیمت های انرژی و حامل های انرژی، مدیریت انرژی در راستای کاهش قیمت تمام شده محصول و کاهش شاخص SECe در صنایع انرژی بر ازجمله صنعت سیمان، امری اجتناب ناپذیر می باشد. در این مقاله ضمن تعیین و تشریح نقش مهندسی ارزش در مراحل مختلف استقرار مدیریت انرژی در سازمان های صنعتی از جمله صنعت سیمان، یک الگوی نوین برای استفاده از تکنیک های مهندسی ارزش، نه تنها به عنوان یک ابزار برای کشف راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی، بلکه به عنوان زیر بنای ایجاد یک ساختار مدیریت فراگیر انرژی ارائه شده است. هدف از اینکار ارائه یک الگوی پایدار است که بتواند در درازمدت جوابگوی نیازمندی های پویای یک صنعت سیمان، در زمینه بهبود و بهینه سازی مستمر مصرف انرژی باشد که متضمن توسعه پایدار این واحد صنعتی به همراه تعالی آنها در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی باشد. بکارگیری مهندسی ارزش در بهینه سازی مصرف انرژی یکی از راهکارهای موثر در شناسایی و اجرای راهکارهای نوآورانه و خلاقانه در کارخانه های سیمان است. این مقاله همچنین مراحل اجرای و نتایج این روش در سیمان شرق را برای کشف راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی با استفاده از رویکردهای زیر بیان می کند:  مونیتورینگ آنلاین مصرف انرژی الکتریکی و حرارتی  اصلاح Power Factor تجهیزات الکتریکی MV (فشار متوسط) و LV (فشار ضعیف)  همکاری با شرکت های منطقه ای برق به منظور استفاده از مشوق های مالی  خرید و پایش مصرف فراورده های نفتی اعم از نفت کوره، نفت سفید و نفت گاز  اندازه گیری نشتی ها به تفکیک دپارتمان ها و تهیه لیست اقدامات لازم جهت رفع آنها مراحل ارزیابی راهکارها و نتایج آنها مورد بحث قرار گرفته و براساس الگوی به کار رفته در این رابطه ابزارهای مدل-سازی مناسب و یک نرم افزار کامپیوتری توسعه داده معرفی شده است.