محمد رزم کبیر

وجود شجره کامل به عنوان یکی از فرضیات ارزیابی ژنتیکی حیوانات با معادلات مختلط است. در این پژوهش، با هدف تأثیر روابط خویشاوندی بر ارزیابی ژنتیکی، از اطلاعات شجره و تولید 100 گله بزرگ گاو شیری تحت پوشش مرکز اصلاح نژاد دام ایران استفاده شد. داده ها مربوط به 302860 رأس گاو در دوره اول شیردهی بودند که شجره کامل این حیوانات توسط نرم افزار DMUTrace ردیابی و استخراج شد. به منظور اعمال خطا و نقص در شجره، به کمک برنامه R و به طور تصادفی سطوح 4، 8، 12، 16، 20، 24 درصد از مشخصات ثبت شده­ پدران حذف و یا با اطلاعات سایر پدرها جابجا شد. هر کدام از سناریوها پنج مرتبه تکرار و با نرم­افزار DMU آنالیز شدند. تأثیر میزان کامل بودن شجره بر رتبه­ بندی حیوانات بر اساس معیار همبستگی رتبه­ای و در چهار سطح %1، %5، %10 و 20% از نرهای برتر، با استفاده از نرم ­افزار SAS برآورد شد. وراثت پذیری با شجره کامل 0.29 و در شجره­های دارای نقص و خطا به ترتیب به 0.26 و 0.27 برآورد شد. در سطح 12 درصد و برای 1000 دام برتر، همبستگی رتبه­ ای شجره کامل با شجره دارای خطا 0.60 و با شجره ناقص 0.65 بود (P<0.01). با افزایش خطا و نقص، اثربخشی انتخاب به عنوان معیار نرخ اشتراک حیوانات برتر در سناریوهای مختلف، روند نزولی داشت. نتایج نشان دهنده اثرات نامطلوب شجره ناکامل و دارای خطا بر ارزیابی ژنتیکی و پیامد آن ایجاد اریبی در رتبه ­بندی حیوانات است.