محمد رزم کبیر

هدف این پژوهش مطالعه­ی شاخص­های انتخاب اقتصادی برای افزایش اوزان بدن در بز مرخز می­باشد. صفات وزن بدن در سنین مختلف (تولد، شیرگیری، 6 ماهگی و 9 ماهگی) در چندین شاخص انتخاب دو صفتی و سه صفتی قرار گرفتند. پارامترهای ژنتیکی با نرم‌افزار MTGSAM و روش آماری بیزی برآورد شدند. آنالیزهای مربوط به شاخص انتخاب با نرم‌افزار SelAction انجام گرفت. نتایج مقایسات شاخص­های سه صفتی نشان داد بیشترین رشد اقتصادی کل در شاخص انتخاب معادل 86/4 دلار بود (شاخص 9I). علاوه­براین پاسخ اقتصادی کل در شاخص­ انتخاب دو صفتی (شاخص 4I ) با 94/3 دلار بیش از 5 شاخص دوصفتی دیگر بدست آمد. بیشترین پیشرفت ژنتیکی مستقیم حاصل از شاخص­های سه صفتی در وزن 9 ماهگی حدود 63/0 کیلوگرم پیش­بینی شد (شاخص‌های 8I و 9I). بیشترین پیشرفت ژنتیکی مستقیم حاصل از شاخص­های دو صفتی نیز در وزن 9 ماهگی برابر با 66/0 کیلوگرم پیش­بینی شد (شاخص 3I). با مطالعه‎ی اثر بولمر (کاهش واریانس و وراثت‎پذیری بر اثر انتخاب) در پیش‎ بینی‎های این مطالعه، مشخص شد که مقدار واریانس فنوتیپی، وراثت‎پذیری و همبستگی صفات بعد از انتخاب کاهش یافته و میزان این کاهش تحت تاثیر مقدار واریانس فنوتیپی/ ژنتیکی، وراثت‌‌پذیری اولیه در جمعیت، شدت انتخاب در هر صفت، انتخاب مستقیم یا غیرمستقیم و تعداد صفت در شاخص انتخاب قرار دارد. درنتیجه برای حداکثر­سازی سود اقتصادی کل، دو شاخص انتخاب 9I و4I در شرایط جمعیت بز مرخز حاضر پیشنهاد می­گردد. اما برای حفظ واریانس فنوتیپی و ژنتیکی صفات لازم است به استراتژی­هایی مانند شدت انتخاب، ضرایب اقتصادی صفات، انتخاب غیرمستقیم و افزایش تعداد صفت در شاخص انتخاب توجه بیشتری داشت.