زمینه مطالعاتی: صفت سرعت دوشش به دلیل ارتباط با میزان تولید شیر، سلامت پستان، ماندگاری دام در سطح گله و بازدهی نیروی کار از جمله صفات حائز اهمیت در صنعت پرورش گاو شیری است. هدف: تحقیق حاضر با هدف برآورد سرعت دوشش در گاوهای شیری هلشتاین استان اصفهان، تخمین فراسنجه های ژنتیکی سرعت دوشش و صفات مرتبط با آن و نیز برآورد ارتباط سرعت دوشش با صفات تولیدی و عملکردی صورت گرفت. روش کار: اطلاعات 5292 مشاهده مربوط به 1762 گاو از 7 گله از گله های صنعتی گاوهای هلشتاین استان اصفهان طی مهرماه تا اسفندماه سال 1394 داده برداری شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق برای ارزیابی سرعت دوشش، از معیار متوسط سرعت دوشش استفاده شد. به منظور بررسی ارتباط صفت سرعت دوشش با ترکیبات شیر؛ صفاتی نظیر درصد چربی شیر، درصد پروتئین شیر و امتیاز سلول های بدنی موجود در شیر نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: اثرات گله، نوبت زایش، نوبت دوشش و مرحله شیردهی بر صفت سرعت دوشش معنی دار بود (0.01>p). میانگین سرعت دوشش دامهای مورد بررسی در این تحقیق 0.75±1.96 کیلوگرم بر دقیقه و میانگین حداقل مربعات سرعت دوشش در جامعه مورد بررسی (0.01±)2.11 کیلوگرم بر دقیقه برآورد گردید. وراثت پذیری صفت سرعت دوشش در این تحقیق (0.06±)0.22 برآورد گردید. از طرفی همبستگی ژنتیکی بالایی بین صفت سرعت دوشش با صفات تولید شیر (0.90) و مدت زمان دوشش (0.83-) ملاحظه شد. ارتباط ژنتیکی میان صفت سرعت دوشش و درصد چربی شیر (0.69-)، درصد پروتئین شیر (0.47-) و امتیاز سلولهای بدنی موجود در شیر (0.36-) نشان دهنده این مطلب است که با افزایش غلظت شیر از نظر چربی یا پروتئین و شمار سلولهای بدنی موجود در شیر، سرعت دوشش نیز کاهش می یابد. نتیجه گیری کلی: سرعت دوشش دارای ضریب وراثت پذیری در حد متوسطی است که امکان انتخاب برای بهبود این صفت در برنامه های بهنژادی را فراهم می نماید.
