مهندسی بلور (شاخه ای از شیمی ابرمولکولی است که به حالت جامد مربوط می شود) در سالهای اخیر فعالیتهایش به شدت بررسی شده است. یکی از زمینه های جالب در مهندسی بلور پلیمرهای کوئوردیناسیون است که تنوع وسیعی از مواد شیمیایی را بدست می دهد. معمولا این نوع ترکیبات به وسیله ی فرآیندهای خود تجمعی به دست می آیند و پیکره ی آن از پیوندهای کووالانسی کوئوردینه شده، انباشتگیπ-π، جفت یون یا پیوند هیدروژنی تشکیل شده است. برای بررسی نقش برهم کنش های غیرکووالانسی مختلف در ساختارها و شبکه های سه بعدی توسعه یافته در سیستم بلوری، در این پایان نامه کمپلکس های فلزی ترکیبات انتقال پروتون دی اتیلن تری آمین دیوم (1و7) پیریدین-2و6-دی کربوکسیلات(dienH2)(pydc)، پیپیرازین دیوم(1و4) پیریدین-2و6-دی کربوکسیلات(pipzH2)(pydc) و فنیل هیدرازین دیوم پیریدین-2و6-دی کربوکسیلات (phhyH2)(pydc) مورد مطالعه قرار گرفت. کمپلکس های Ce، Hg و Zn با استفاده از نقطه ی ذوب، طیف بینی FT-IR، طیف بینی HNMR، طیف بینی CNMR و آنالیز عنصری شناسایی شد. علاوه بر اینها کمپلکس های Tl و Ce به وسیله پراش پرتو ایکس شناسایی شد. بر این اساس ساختار بلوری کمپلکس (dien)2[Ce3(pydc)9]•18H2O به وسیله پراش پرتو ایکس تعین ساختار شد. این کمپلکس در سیستم بلوری منوکلنیک با گروه فضایی P21/c و 4 مولکول در سلول واحد متبلور می شود. مقدار R نهایی این کمپلکس برابر با 0284/0 است. پارامترهای سلول واحد آن عبارت اند از : b=23.3846(14) Å ,a=19.1870(11) Å c=20.9143(12) Å β= 105.8440(10)°, α=90°, وγ=90°. عدد کوئوردیناسیون این کمپلکس9 و آرایش هندسی اطراف اتم سریم(IV) منشور سه کلاهکی واپیچیده است. ساختار بلوری کمپلکس [Tl(DMSO)6(O)6](NO3)3 نیز به وسیله ی پراش پرتو X تعیین ساختار شد. این کمپلکس در سیستم بلوری تری گونال با گروه فضایی R3 و 3 مولکول در سلول واحد متبلور می شود. . مقدار R نهایی این کمپلکس برای 1480 بازتاب برابر با 0221/0 است. پارامترهای سلول واحد آن عبارت اند از: β=90°,α=90°, c=19.209(3) Å, b=11.7207(9) Å,a=11.7207(9) Å و .γ=120° عدد کوئوردیناسیون این کمپلکس6 و آرایش هندسی اطراف اتم تالیم (III) هشت وجهی کاملا منظم است. در کمپلکس تالیم فقط حلال ، (DMSO)، در ساختار کمپلکس شرکت می کند. و نمک فلزی نقش یون همراه را دارد. در این ساختار در حقیقت هیچ کدام از