یکی از اصلاحات اخیر در نظام مالیاتی کشور وصول مطالبات گذشته و حرکت به سمت سیستم وصول به موقع مالیات می باشد. سیستم وصول به موقع مالیات یکی از راهکارهای رایج در تامین مخارج جاری دولت، افزایش کارایی اقتصادی و بهبود فرهنگ مالیاتی جامعه می باشد؛ که در این میان درگیر نمودن و اطلاع رسانی به موقع به مودیان، با استفاده از ظرفیت های موجود در فرآیند اجرای صحیح قانون مالیات ها و وصول به موقع مالیات نقش به سزایی را خواهند داشت. مقاله حاضر به دنبال تعیین و شناسایی عوامل موثر بر عدم پرداخت بموقع مالیات و فرار مالیاتی مودیان بوده است که در آن با طرح فرضیاتی مهمترین دلایل تمایل مودیان به اجتناب از پرداخت به موقع مالیات و فرار مالیاتی مورد تحلیل قرار گرفته است. بطور کلی پژوهش حاضر بین کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان کردستان و همچنین تعدادی از مودیان مالیاتی انجام گرفته، و با طرح سوالاتی از طریق پرسشنامه دیدگاه آنان مورد ارزیابی واقع گردید؛ نتایج حاصل از یافته های تحقیق نیز با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و آزمون آماری کای اسکوئر (آمار استنباطی) مورد تحلیل قرار گرفت. نهایتاً نتایج حاصل از یافته های تحقیق بیانگر آن است که اکثر پاسخ دهندگان معتقد اند که پنج عاملِ ابهام در قوانین و مقررات مالیاتی برای مودیان، عدم شناسایی منابع بالقوه مالیاتی، عدم تبادل اطلاعات، ترویج ناکارآمد فرهنگ مالیاتی و عدم ضمانت اجرا، به ترتیب بیشترین تاثیر را در عدم پرداخت به موقع فرار مالیاتی مودیان داشته است.
