برخی نظریات در احیای زیستبوم دریاچه ارومیه بر انتقال منابع آب از مناطق دیگر تأکید دارند که خود موجب انتقال بحران به آن مناطق میشود. در این میان، کمتر به اصلاح الگوی مصرف آب در بخشهای متعامل با این زیست بوم تأکید می شود. در این راستا، بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی، راهکار مناسبی برای ذخیره آب و بازگرداندن مازاد آن برای باز توزیع به دریاچه می باشد. لذا، تحقیق حاضر درصدد شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار کشاورزان در صرفه جویی مصرف آب با تأکید بر نقش سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی می باشد. چارچوب نظری تحقیق بر اساس الگوی رفتار هدفمند پروجینی و کانر شکل گرفت. جامعه تحقیق کلیه کشاورزان حوضه آبریز جنوبی دریاچه ارومیه در شهرستان میاندوآب بودند ( 23750=N) که با جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 368 نفر hنتخاب شد و طبق نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب نسبت به نمونه گیری آنها اقدام شد و با ابزار پرسشنامه پیمایش شدند. روایی صوری پرسشنامه توسط عده ای از اعضای هیأت علمی رشته ترویج و آموزش کشاورزی تأیید شد. برای تأیید انسجام گویه های شاخصهای تحقیق، از مطالعه پیش آزمون و تحلیل عاملی تأییدی در فضای نرم افزار AMOS (سخه 20 ) استفاده شد. آمار توصیفی و استنباطی تحقیق با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد که کنترل رفتاری و عملکرد سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی به طور مستقیم بر رفتار صرفه جویی آب تأثیر می گذارند و تمایل به مشارکت در سازمانهای مردم نهاد و تمایل به احیای دریاچه ارومیه به طور غیرمستقیم و با واسطه نیت مشارکت در سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی و نیت صرفه جویی آب بر رفتار صرفه جویی آب تأثیر می گذارند. در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق، پیشنهادهایی برای بهبود رفتار کشاورزان در مصرف آب و افزایش مشارکت آنها در سازمانهای مردمنهاد محیطزیستی ارائه شده است.
