محمد جلالی

به منظور بالا بردن توان فنی و علمی فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی در عرصه عمل بویژه نیروهای طرح خدمت سربازی (سربازان سازندگی) در فعالیتهای اجرائی، بعد از اتمام آموزش مقدماتی در مراکز آموزش سربازی دوره های آموزشهای تخصصی را در تداوم آموزشهای دانشگاهی می گذرانند. که باید درباره ضرورت ادامه، توقف و یا اصلاح کارکردی این برنامه های آموزشی تخصصی توضیح داده شود. بهترین وسیله برای رسیدن به این مقصود، انجام پژوهش ارزشیابی اثربخشی است، که یکی از عناصر اساسی در الگوهای برنامهریزی محسوب می شود و چشم پوشی از آن ممکن است به کاهش کارائی و اثربخشی برنامه ها بینجامد. این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر در اثربخشی این دوره های آموزشهای تخصصی بدو خدمت و میزان تطابق این آموزشها با آموزشهای دانشگاهی از دید شرکت کنندگان در این دوره ها پرداخته است. این پژوهش به شکل تحقیق پیمایشی انجام گرفت، اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق پرنمودن پرسشنامه بوسیله مشمولان دارای تحصیلات دانشگاهی طرح سربازان سازندگی یا استخدام شده بعد از اتمام این دوره ها در سازمان جهاد کشاورزی سه استان شمالغرب کشور (آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل) صورت گرفت.. یافته های این پژوهش نشان می دهد از لحاظ وضعیت آموزشی 57% دارای مدرک تحصیلی کارشناسی 3/34% دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم و 7/8% نیز دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا دکترای دامپزشکی می باشند. تفاوت معنی داری از لحاظ میزان اثربخشی آموزشهای تخصصی بین سربازان با مدرک تحصیلی فوق دیپلم با لیسانس وجود داشت. نتایج حاصله از بررسی رابطه بین متغیر های مستقل تحقیق با متغیر وابسته اثربخشی آموزش های تخصصی نشان داد، متغیرهای همگنی آموزشهای مزبور با دانشگاه محل تحصیل قبلی پاسخگویان، محتوای آموزشی تدریس شده، اساتید دوره، زمان و طول دوره، محیط آموزشی، ارزشیابی پایان دوره، شرایط رفاهی مرکز، ارتباط مسئولان مرکز با فراگیران، روابط بین سربازان در طول دوره، ارتباط مسئولان اجرائی با فراگیران، رضایت از این شیوه خدمت سربازی، انگیزه پیشرفت، انگیزه خدمت، آموزشهای مکاتبه ای، مدت خدمت در طرح مزبور یا پایه خدمتی، معدل فارغ التحصیلی آخرین مقطع تحصیلی و مشکلات کاری در محل اجرا، دارای رابطه معنی دار با متغیر وابسته اثربخشی آموزشهای تخصصی بدو خدمت می باشند. همچنین نتایج حاصله از تخمین تابع رگرسیونی نشان د