بخش کشاورزی ایران با این واقعیت روبروست که در آینده بایستی ضمن مصرف آب کم تر،تولید بیشتری را عرضه نماید لذا با مدیریت صحیح منابع آب وبا استفاده از دانش و فن آوری های نوین باید در جهت ارتقای بهره وری از منابع آب، افزایش کارایی مصرف آب، افزایش راندمان آبیاری وافزایش عملکرد در واحد سطح،گام های اساسی را برداشت. در این تحقیق با هدف تعیین کارایی فنی دو روش آبیاری سطحی و بارانی و مقایسه کارایی این دو روش آبیاری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، تعداد 200 پرسشنامه در دو روش آبیاری سطحی وبارانی برای سال زراعی 91-1390 تکمیل شد. با کاربرد روش های تحلیل پوششی داده ها(DEA) با دو فرض بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس کارایی فنی روش های آبیاری سطحی و بارانی در دو دشت قروه و دهگلان تعیین شد. مطابق نتایج به دست آمده از محاسبه کارایی فنی دو روش آبیاری، میانگین کارایی فنی روش های آبیاری سطحی و بارانی در دو حالت بازد هی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب برابر 59/0، 80/0 و 71/0، 86/0 می باشد. همانطور که نتایج نشان می دهد میانگین کارایی فنی آبیاری بارانی در دو حالت بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس بیشتر از میانگین کارایی فنی آبیاری سطحی است. در روش تحلیل پوششی داده ها علاوه بر محاسبه کارایی فنی، کارایی های تخصیصی، اقتصادی و مقیاس برای هر دو حالت بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس برای هر دو روش آبیاری در منطقه مورد نظر محاسبه شد. همچنین الگوی کشت فعلی دو دشت نیز با استفاده از روش برنامه ریزی خطی و در دو روش آبیاری سطحی و بارانی مورد بررسی قرا رگرفت و نتایج حاصل از مدل های برنامه ریزی خطی نشان می دهدکه الگوی فعلی منطقه با استفاده از دو روش آبیاری بهینه نمی باشد، اما الگوی کشت در روش آبیاری بارانی به الگوی بهینه نزدیکتر است.
