محمود حاجی رحیمی

محصول توت فرنگی به عنوان یکی از محصولات اصلی باغی استان کردستان از حداقل دو دهه ی قبل همواره مورد توجه تولید کنندگان محصولات باغی استان و سیاست گزاران استان و کشورقرار گرفته است. مقاله حاضر به بررسی مسایل و مشکلات بازار رسانی محصول توت فرنگی در دو دهه ی 70 و 80 می پردازد و در سه مقطع زمانی 75، 78 و1385 براساس روش نمونه گیری سیستماتیک به ترتیب بر 112، 243 و 80 نمونه انتخاب و از طریق تکمیل پرسشنامه داده های لازم گردآوری شده است. نتایج دادها نشان می دهد که حاشیه ی خرده فروشی در سال های مطالعه (1375، 1378 و 1385) به ترتیب 480، 562.8 و 1940(محصول درجه یک) و 2270 (محصول درجه 2) ریال ،حاشیه ی عمده 440، 25/998، 1000(محصول درجه یک) و 1410(محصول درجه 2) ریال فروشی و حاشیه ی کلی بازار 920، 1561، 2940(محصول درجه 1) و 3220 (محصول درجه 2) بوده است. درصد هزینه ی بازاریابی برای سه دوره ی مطالعه بترتیب بالغ بر 5/53، 5/43 و 2/37(محصول درجه 1) و 41/50 (محصول درجه 2) بوده است. تابع ضایعات برآورد شده نشان می دهد که متغیرهای فاصله از زمان برداشت، وزن جعبه، فاصله از میدان بار و مدت زمان ماندن محصول در واحد فروش بر میزان ضایعات اثر مستقیم و معنی داری داشته اند. میزان ضایعات برآورد شده در سال 1375 بالغ بر 16.89 درصد و برای سال 1378 بالغ بر 19 درصد برآورد گردیده است. تغییر شیوه ی بسته بندی بر اساس داده های سال 1375 و 1378 نشان می دهد که طرح مذکور دارای توجیه اقتصادی می باشد و بر اساس نتایج بدست آمده از توابع ضایعات محصول توت فرنگی برای سال های مذکور، در صورت اجرای آن توسط بهره برداران سود واحدها به طور قابل ملاحظه ای افزایش خواهد یافت. افزایش سود بر اساس داده های سال های مذکور بترتیب بالغ بر 2104062 هزار ریال و 7810062 هزار ریال برآورد گردیده است.