از نیمه دوم قرن بیستم به بعد و در پی تحولات گسترده سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در عرصه جهانی که به تعبیری با عنوان پدیده جهانی شدن شناخته می شود در رویدادی بی سابقه، شاهد تضعیف و زوال چشمگیر زبانهای اقلیت بوده ایم؛ رویدادی که بیش از پیش حساسیت و توجه زبان شناسان و به ویژه جامعه شناسان زبان را به خود جلب نموده است. ماحصل این حساسیت و توجه رو به فزونی، شکل گیری شاخه ای نوظهور با عنوان «مطالعات زبانهای درخطر» در حوزه جامعه شناسی زبان بوده است. نظر به اهمیت موضوعِ جایگاه این دسته از زبانهای مادری به مثابه میراث های ارزشمند زبانی و فرهنگی جوامع بشری، در این مقاله با هدف به تصویرکشیدن ابعاد این رویداد و نیز معرفی این شاخه مطالعاتی نوظهور، بررسی سه محور مد نظر بوده است. نخست ارایه تصویری جهانی از مقوله زبانهای درخطر و پرداختن به علل و پیامدهای آن. دوم بررسی و معرفی نحوه مواجهه با این پدیده از حیث تلاشهای نظری و اقدامات عملی با هدف معرفی برخی دستاوردها، چالشها و چشم اندازهای پیشِ رو و سوم با نیم نگاهی به جامعه ایران، تصویری از این رویداد و چشم اندازهای محتمل ارایه گردیده است. بی تردید ضرورت مواجهه با این مقوله در گام نخست در گروی آشنایی با آن در قالب یک حوزه نوظهور پژوهشی است تا بتوان مبتنی بر مبانی و چارچوب های نظری و علمی با آن روبرو شد. بررسی دستاوردهای این حوزه و آگاهی از چالشهای پیشِ روی آن از دیگر گامهایی است که در سایه آشنایی با آنها می توان به مطالعه دقیق تر این دسته از زبانها و چاره اندیشی درخصوص حفاظت از آنها در جامعه ایران پرداخت.
