به دلیل گرمایش جهانی و تغییر اقلیم طی دهه های اخیر بسامد، شدت و دوام اموجا گرمایی افزایش یافته است. امواج گرما پدیده ای است که به عنوان یک مخاطره اقلیمی آسیب ها و خساراتی را همراه دارد. نخستین گام در جهت پیشگیری و کاهش آسیب های ناشی از آن، شناسایی ساز و کار و مکانیسم شکل گیری آن است. هدف از انجام این پژوهش تحلیل همدید- پویشی امواج گرمایی استان کردستان است. برای شناخت امواج گرمایی، از نمایه ی صدکی امواج گرمای مرکز شناسایی و تغییر اقلیم و نمایه-ها(ETCCDI) بهره گرفته شد. از آن جایی که هدف واکاوی همدید-دینامیک امواج گرمایی بود، آستانه ی فراگیری 50 درصد گستره در نظر گرفته شد و محاسبات بر پایه ی صدک نود و پنجم انجام گرفت. برای انجام این پژوهش از داده های دمای بیشینه روزانه 26 ایستگاه همدید و اقلیمی بر روی استان کردستان و مناطق مجاور طی بازه آماری 1/1/1340تا 12/10/1391 استفاده شد. به کمک روش زمین آمار کریگینگ مقادیر بیشینه ی دما بر روی یاخته های 6×6 کیلومتر برای هر روز از بازه ی زمانی مورد واکاوی میان یابی شدند. بر پایه ی آستانه های در نظر گرفته شده طی بازه ی زمانی مورد نظر، 52 موج گرم شناسایی شد. یافته های حاصل از تحلیل خوشه ای بر روی فواصل اقلیدسی فشار تراز دریای 52 موج گرمای یاد شده به روش ادغام وارد بر روی چهارچوب پوش مکانی 0 تا 120 درجه ی شرقی و 0 تا 80 درجه ی عرض شمالی نشان داد که 4 الگوی همدید با سازوکار متفاوت هنگام رخنمود امواج گرمای استان کردستان مشاهده می شود. نقشه های ترکیبی مربوط به فشارترازدریا برای هر الگو جداگانه به همراه مقادیر ناهنجاری ترسیم شد. چنین رویکردی برای ارتفاع ژئوپتانسیل و ضخامت جو نیز در نظر گرفته شد. برای هر الگو نقشه ی ترکیبی وزش دما ترسیم شد و متوسط ناهنجاری دمای بیشینه ی استان برای الگوها ترسیم گردید. نقشه های(بادگرمایی، نیمرخ عمودی خطوط جریان هوا) نیز برای روزهای نماینده این الگوها ایجاد شد. نتایج نشان داد که اندرکنش بین سامانه های واچرخندی سیبری و شرق اروپا با سامانه ی چرخندی سودان در قالب زبانه هایی به سمت کشورهای عراق و عربستان نقش مهمی در رخداد امواج گرمای فصل سرد استان کردستان دارند و زبانه ی سامانه ی واچرخندی آزور به سمت شمال غرب و استان کردستان نقش مهمی در رخداد امواج گرمای فصل گرم استان کردستان دارد و بیشترین فرارفت هوای گرم هنگام
