مراحم آشنگرف

مقدمه: نانوذرات نقره به دلیل ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی منحصر‌به‌فرد و فعالیت‌های زیستی گسترده نظیر خاصیت ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی، جایگاه مهمی در زیست‌پزشکی، داروسازی و فناوری نانو دارند. در این پژوهش، سنتز زیستی نانوذرات نقره با استفاده از عصاره‌های بدون میسیلیوم قارچ‌های جداشده از پوست درخت انگور و قارچ‌های آبزی، به عنوان عوامل کاهنده و پایدارکننده انجام شد. مواد و روش‌ها: شرایط بهینه سنتز با استفاده از روش‌های تک‌عاملی، تاگوچی و باکس-بنکن، با بررسی متغیرهایی همچون غلظت پیش‌ماده، pH، دما و زمان انکوباسیون تعیین شد. ویژگی‌های ساختاری، اندازه و پایداری نانوذرات به کمک تکنیک‌های FESEM، DLS، FTIR، XRD، GC-MS و آنالیز فوتولومینسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی سازوکار سنتز، از متابولومیکس غیرهدفمند و تخریب پروتئین‌های عصاره استفاده شد. همچنین، مطالعات پیشرفته بیوانفورماتیکی مانند داکینگ مولکولی، PASS و ProTox-II نیز به منظور تکمیل داده‌های عملکردی برنامه‌ریزی شده است. نتایج: سنتز نانوذرات نقره با استفاده از پیش‌ماده‌های نیترات، استات و سولفات نقره صورت گرفت و طیف‌سنجی UV-Vis (200 تا 800 نانومتر) پیک جذبی بین 414 تا 420 نانومتر را نشان داد. بررسی FESEM-EDX بیانگر شکل عمدتاً کروی و گاه نامنظم نانوذرات بود؛ با این حال، اندازه‌ آن‌ها به نوع پیش‌ماده وابسته بود و به طور متوسط در محدوده 40 تا 53 نانومتر با پایداری هیدرودینامیکی بالا به دست آمد. آنالیزهای نوری خواص مطلوب فوتولومینسانس را تأیید کرد. بهینه‌سازی فرآیند با استفاده از روش‌های طراحی آزمایش تاگوچی و باکس-بنکن با موفقیت انجام شد و منجر به تولید نانوذراتی با ویژگی‌های مطلوب گردید. همچنین نتایج متابولومیکس، نقش اسید استیک و دی‌متیل‌آمین را در مکانیسم زیستی سنتز مشخص کرد. این نانوذرات حتی در غلظت‌های پایین، فعالیت ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی قابل توجهی داشتند. نتیجه‌گیری‌: در مجموع، یافته‌ها حاکی از آن است که سنتز سبز نانوذرات نقره با استفاده از قارچ‌ها روشی مؤثر، زیست‌سازگار و قابل بهینه‌سازی است که امکان تولید نانوذرات با خواص زیستی مطلوب و کاربرد وسیع در صنعت زیست‌پزشکی، بهداشتی و فناوری نانو را فراهم می‌کند.