سنتز نانوذرات نقره (AgNPs) با استفاده از عصارههای عاری از میسلیوم قارچی به عنوان عامل احیاکننده و پایدار از نظر زیست محیطی ظاهر شده است که جایگزینی امیدوارکننده برای مسیرهای سنتز نانوذرات سنتی است. در این تحقیق، تولید نانوذرات نقره در حضور پیشسازهای نیترات نقره، استات نقره و سولفات نقره ابتدا با استفاده از طیف جذبی در محدوده طول موج 300 تا 800 نانومتر توسط دستگاه طیف نگار مرئی-فرابنفش تأیید شد. نانوذرات نقره سنتز شده برای تعیین اندازه، خواص ساختاری، خواص نوری، ریختشناسی و پایداری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی میدان گسیلی (FESEM)، پراکندگی نور پویا (DLS)، طیف سنجی تبدیل فوریه فروسرخ (FT-IR) و پراش اشعه ایکس (XRD) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل طیف سنجی جرمی کروماتوگرافی گازی (GC-MS) برای شناسایی متابولیتهای قارچی در عصاره انجام شد. فعالیت ضدمیکروبی عصاره و نانوذرات نقره با استفاده از دو روش، انتشار چاهکی و تعیین حداقل غلظت مهارکننده رشد (MIC)، در برابر چهار گونه باکتری بیماریزا، شامل باکتریهای گرم منفی (پسودوموناس آئروژینوزا، سالمونلا تیفی، اشرشیاکلی) و باکتریهای گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس)، مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، فعالیت آنتیاکسیدانی نانوذرات نقره تولید شده با استفاده از 2، 2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل (DDPH) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج طیف سنج مرئی-فرابنفش نشان میدهد که غلظتهای یک، سه و پنج میلیمولار از پیشسازهای نیترات نقره، سولفات نقره و استات نقره به عنوان غلظت بهینه برای سنتز نانوذرات نقره است. همچنین، دمای بهینه برای سنتز هر سه نوع نانوذره سنتز شده، 25 درجه سلسیوس است. علاوه بر این، بهینهترین زمان سنتز نانوذرات، 120 ساعت برای سنتز نانوذرات نیترات نقره و سولفات نقره و 72 ساعت برای نانوذرات استات نقره بود. همچنین، pH بهینه برابر با pH اولیه عصاره قارچی (برابر با 10/6) بود. تحت شرایط بهینه به دست آمده اندازه متوسط نانوذرات نقره تشکیل شده در حضور پیش سازهای نیترات نقره 50 تا 55 نانومتر، سولفات نقره 51 تا 56 نانومتر، استات نقره 55 تا 60 نانومتر بود. نتایج FT-IR نشاندهنده طیف گستردهای از گروههای عاملی فعال زیستی است که در سنتز نانوذرات نقره مشارکت دارند. پایداری قابل توجهی در ساختار مکعبی صورت محور در آنالیزهای XRD، Zeta و DLS مشاهده شد. نانوذرات نقره سنتز شده زیستی، فعالیت ضد میکروبی چشمگیری بر روی نمونههای مورد آزمایش نشان دادند، به طوریکه در غلظتهای بسیار پایین از رشد باکتریها جلوگیری کردند. همچنین نتایج روش DPPH نشان داد که نانوذرات نقره سنتز شده در غلظت یک میلی مولار برای نیترات نقره، سه میلی مولار برای سولفات نقره و پنج میلی مولار برای استات نقره دارای اثر آنتی اکسیدانی به میزان 4 درصد برای نیترات نقره، 7 درصد برای سولفات نقره و 9 درصد برای استات نقره بود. باتوجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، روش سنتز سبز نانوذرات نقره با استفاده از عصارههای عاری از میسلیوم قارچی، یک راه حل موثر و پایدار برای تولید نانومواد با کاربردهای گسترده است. این روش با با توجه به سرعت، قابلیت توسعه و سازگاری با محیط زیست، میتواند نقش مهمی در پیشرفت نانوفناوری سبز ایفا کند.