نانوذرات اکسید روی توجه عمیقی را به دلیل ویژگی های منحصر به فردی مثل نسبت سطح به حجم بالا، انرژی پیوند اکسایتونی بالا، توانایی جذب نوری بالا و فیلترینگ نوری به خود جلب نموده است. نانوذرات اکسید روی دارای کاربردهای زیست پزشکی و دارویی مختلفی مانند تحویل دارو، استفاده در حسگرهای زیستی، خواص ضد سرطان، خواص ضد دیابت، فعالیت ضد میکروبی و تصویربرداری از سلول ها هستند. علاوه بر این، از این نانوذرات به دلیل جذب امواج نوری در مواد آرایشی و بهداشتی بویژه درکرم های سوختگی و ضد آفتاب استفاده می شود. سنتز سبز نانوذرات به عنوان روشی جایگزین، پاک، سریع، مطمئن و به صرفه به جای روشهای فیزیکی و شیمیایی رایج پیشنهاد شده است. در این پژوهش، جداسازی و شناسایی سویه های مخمری آب زی با قابلیت سنتز نانوذرات اکسید روی مورد مطالعه قرار گرفت. براساس تکنیک کشت غنی سازی سویه مخمری NS02 که بالاترین مقاومت (25/5 میلی مولار) نسبت به نمک استات روی را دارا بود به عنوان سویه ی برتر جهت آزمایشات سنتز زیستی نانواکسید روی تحت استراتژی سلول در حال استراحت و عصاره ی عاری از سلول برگزیده شد. ارزیابی اولیه سنتز نانوذرات اکسید روی با مشاهدات چشمی و مطالعه طیف جذبی مرئی-فرابنفش (UV-Visible) انجام شد. شکل، اندازه و ترکیب عنصری نانوذرات اکسید روی سنتز شده توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به پرتوایکس پاشندۀ انرژی (SEM/EDX) تعیین شد. آنالیز پراش اشعه ایکس (XRD) با هدف مطالعه ساختار بلوری نانوذرات اکسید روی استفاده شد. فعالیت ضد میکروبی نانوذرات اکسید روی در برابر سویه های باکتری بیماریزای جدا شده از نمونه های کلینکی به روش انتشار از چاهک بر سطح آگار انجام شد. شناسایی سویه ی مخمری براساس ویژگی های ریخت شناسی، بیوشیمیایی و تعیین توالی نوکلئوتیدی ITS1-5.8S-ITS2 انجام شد. در این پژوهش برای نخستین بار توانمندی سویه ی مخمر بومی آب زی Rhodotorula pacifica strain NS02 در سنتز برون سلولی نانوذرات اکسید روی با میانگین اندازه ی 9/51 نانومتر تحت استراتژی سلول در حال استراحت و 6/42 نانومتر تحت استراتژی عصاره ی عاری از سلول گزارش شد. با توجه به کوچک بودن اندازه ی نانوذرات سنتزی و توزیع یکنواخت مناسب شاهد تاثیر مهاری مطلوب علیه جدایه های باکتریایی کلینیکی تست شده بودیم. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین اثر بازدارندگی نانوذرات مذکور بر علیه Klebsiella pneumoniae و کمترین میزان مهارکنندگی مربوط به Streptococcus pyogenes است. در مجموع براساس نتایج بدست آمده، اثرات مهارکنندگی نانوذرات اکسید روی سنتز شده توسط عصاره ی عاری از سلول در مقایسه با سلول در حال استراحت بالاتر است.
