تصویربرداری پس پراکنش و پیسه زیستی نور لیزر، روش های مبتنی بر پردازش تصویر هستند که به عنوان روش های نوین در ارزیابی، کیفیت سنجی و پیش بینی خواص مختلف کیفی مواد غذایی استفاده می گردند. به علت نوظهور بودن این روش ها در علوم مواد غذایی و کشاورزی، الگوریتم های پردازش تصویر توسعه داده شده برای آن ها در مراحل اولیه قرار دارند. این رساله به بررسی و امکان سنجی سنجش و ارزیابی خواص مکانیکی و رئولوژی محصولی مانند سیب زمینی و پیش بینی این خواص طی فرآیند انبارداری بلندمدت می پردازد. نمونه های سیب زمینی در فواصل زمانی یک ماهه از یک انبار صنعتی خارج گردید و پس قرارگیری در شرایط محیطی آزمایشگاه آزمایش ها بر روی آن ها انجام گرفت. در ابتدا، از نمونه ها تصاویر پس پراکنش تهیه شد. سپس دو نمونه استوانه ای با ابعاد معین از هر غده استخراج گردید. از این دو نمونه برای مراحل آزمون مخرب شبه استاتیک فشاری تک محوری و آزمون خزش استفاده شد. دو آزمون مخرب برای ثبت مقادیر انواع شاخص های کیفی مکانیکی و رئولوژی مانند مدول الاستیسیته، نرمی خزشی، ویسکوزیته، زمان تأخیر و چقرمگی انجام گرفتند. همچنین در طول اجرای آزمون های مکانیکی، تصویربرداری پیسه زیستی نیز از نمونه ها انجام شد. انتخاب طول موج های بهینه برای تصویربرداری لیزری نیز با تکیه بر پژوهش های تحلیلی پیشین انجام شده توسط دیگر محققان صورت پذیرفت. درنهایت طول موج های 650 نانومتر به علت حساسیت به میزان کلروفیل و قند، 780 نانومتر به علت حساسیت به محتوای آب و 980 نانومتر به علت حساسیت به میزان محتوای نشاسته غده ها انتخاب شدند. پس از گرفتن تصاویر به منظور استخراج ویژگی های مناسب از آن ها، از چندین روش مبتنی بر سنجش بافت و یا تحلیل شدت استفاده شد. مدل های مبتنی بر سامانه استنتاج تطبیقی عصبی ـ فازی (ANFIS) و به کمک روش های خوشه بندی مناسب و کاربردهای روش های بهینه سازی چندهدفه، به منظور پیش بینی مقادیر شاخص های مکانیکی و رئولوژی با استفاده از مجموعه شاخص های استخراج شده از تصاویر به منظور امکان سنجی در کاربردهای عملی توسعه داده شدند. نتایج تحلیل ویژگی های مکانیکی و رئولوژی نشان داد که در طول انبارداری ویژگی مدول الاستیسیته به علت افت در یکپارچگی ساختاری نمونه ها و افزایش تغییرشکل پذیری آن ها کاهش یافته است. همچنین نیروی قابل تحمل توسط نمونه ها نیز به علت
