کاوه ملازاده

از آن جایی که آفت کش ها در تولید محصولات گلخانه ای بسیار مورد تقاضا هستند، هدف از مطالعه کنونی، تشخیص باقیمانده آفت کش های ایمیداکلوپراید و پنکونازول در خیار گلخانه ای می باشد. پژوهش حاضر روش های ساده ای را برای تشخیص رنگ سنجی ایمیداکلوپراید و پنکونازول، به ترتیب با استفاده از حسگرهای مبتنی بر نقاط کوانتومی گرافن/ طلا (III) و نانو ذرّات طلا، ارائه می دهد. برای داشتن نمونه های تحت کنترل، خیار گلخانه ای رقم "ناگن" در گلخانه ای واقع در دانشگاه ارومیه کشت گردید و چهار تیمار (شاهد، پنکونازول، ایمیداکلوپراید و ترکیب پنکونازول و ایمیداکلوپراید) در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در چهار تکرار به بوته های خیار اعمال شدند. روش کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا برای تعیین کمّی باقیمانده آفت کش های مورد نظر به عنوان آزمون مرجع استفاده شد. نتایج تحلیل شیمیایی نشان داد که آفت کش های پنکونازول و ایمیداکلوپراید به ترتیب به صورت توابعی خطّی (91/0 < 2R) و توانی (94/0 < 2R) از زمان کاهش می یابند. در نتیجه، خیارهای تیمار شده با ایمیداکلوپراید به دلیل نیمه عمر کوتاه تر آن در مقایسه با پنکونازول می توانند در روز اوّل پس از سمپاشی برداشت شوند. در بررسی کنونی، اثرات متقابل بین یون های +3Au و گروه های ایمیدازول یا تری آزول موجود در آفت کش ها باعث کاهش کاتیون +3Au به طلا با عدد اکسایش صفر در حضور عوامل کاهنده دیگر مانند نقاط کوانتومی گرافن و سدیم بوروهیدراید می شود. این پدیده، به دلیل تشکیل و تجمّع نانو ذرّات طلا بر مبنای غلظت آفت کش ها و شیفت پیک تشدید پلاسمون سطح موضعی در آن ها، منجر به تغییر رنگ از زرد به قرمز، قهوه ای یا خاکستری شد. نانو حسگرهای توسعه یافته توانستند ایمیداکلوپراید و پنکونازول را به ترتیب در محدوده های خطّی ppm 1-001/0 و ppm 100-1 و با حدود تشخیص ppm 39/0 و ppb 37/0 شناسایی نمایند. علاوه بر این، نانو حسگرها به طور نسبتاً موفّقیت آمیزی برای تشخیص آفت کش ها در نمونه های واقعی خیار گلخانه ای به کار برده شدند.