فضای همگانی شهری با توجه به کارکرد و اثرگذاری آن در برهم کنش اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، بستری بنیادی برای حضور و مشارکت پایدار و هدفمند مردم در کارهای گوناگون به ویژه در برنامه ریزی و مدیریت شهری است. انگیزه این پژوهش، ارزیابی و شناخت ظرفیت های فضای عمومی بر پایه مؤلفه های فضای مردم سالار برای افزایش مشارکت مردمی است، با این فرض که فضای همگانی با ویژگی های درخور و گیرا برای گروه های گوناگون اجتماعی می تواند مشارکت همگانی و مردم سالاری در ابعاد اجتماعی،کالبدی و مدیریتی را آسان کند؛ که با روش واکاوی جز به جزء و پیمایشی فضاهای همگانی شهر یزد بر پایه شاخص های به دست آمده از پژوهش های کتابخانه ای و طرح های فرادست، میزان مشارکت پذیری فضاهای عمومی شهر یزد موردسنجش قرارگرفته است. نتایج بررسی میدانی در این پژوهش نشان می دهد که فضای عمومی یزد، از نگاه کالبدی و اجتماعی، دچار ضعف و کاستی برای تعامل گروه های اجتماعی است و از نگاه مدیریتی دچار نبود نظارت و مشارکت همگانی و کمبود معیارهای فضای عمومی مردم سالار است. نبود همه شمولی به ضعف کیفیت کارکردی فضاهای جمعی و نبود تعامل اجتماعی پویا انجامیده که برای سازمان اجتماعی و مدنی، افزایش آگاهی و مشارکت همگانی بسیار بنیادی است. تقویت فضای تعامل چهره به چهره، بسترسازی برای برخورداری همگان از اطلاعات شهری و قابلیت حضور همه گروه های اجتماعی در فضاهای عمومی می تواند زمینه مشارکت عمومی را در عرصه های گوناگون افزایش دهد.
