طرح مسئله: یکی از نتایج شهرنشینی معاصر، شهری شدن فقر و شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در درون یا مجاور شهرهای بزرگ است. این سکونتگاه ها جلوه کالبدی فقر به شمار می روند که از لحاظ پویایی روند متفاوتی را طی می کنند. روش: پژوهش با استفاده از روش های کمی و کیفی انجام گرفته است. داده های دست دوم پیمایش نمونه ای برای داده های کمی و مصاحبه های عمیق وگفتگوهای جمعی برای جمع آموری اطلاعات کیفی مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: تفاوت های بنیادی میان سکونتگاه های غیررسمی در حال ترقی و در حال زوال مشاهده می شود، این تفاوت ها ناشی از روند تکوین و تکامل و شرایط اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی و محیطی سکونتگاه ، و نیز رویکرد مدیریت برنامه ریزی شهری است. نتیجه: با توجه به تفاوت سکونتگاه های غیررسمی ، که رویکرد برنامه ریزی شهری تاثیر به سزایی در آن دارد، باید رویکرد ساماندهی و بهسازی سکونتگاه ها متفاوت باشد و دستور کار هر یک از سکونتگاه های امید و زوال متفاوت باشد.
