رساله حاضر شامل شش فصل می باشد که به بحث و بررسی در مورد شعرای صعالیک در صدر اسلام و عصر اموی می پردازد و به عنوان زمینه سازی برای موضوع فصل اول به بحث و بررسی درباره صعلوک و صعلوک پیشگی و مختصری راجع به عیاران و اوضاع اجتماعی، معیشت، معارف دینی عصر جاهلی و صعلوکان معروف این دوره اختصاص یافته است. در فصل دوم اوضاع و احوال صدر اسلام و عصر اموی که شامل حیات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و دینی است مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم علت ضعف صعلوک گری در اسلام و تاثیر پذیری صعلوکان مخضرم از اسلام و همچنین رد صعلوک گری نزد برخی از مخضرمین آمده است. در فصل چهارم تاثیر عوامل اقتصادی سیاسی و اجتماعی در ظهور صعلوکان در عصر اموی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم اغراض و موضوعات شعر صعلوکان این دوره به دو دسته قدیم و جدید تفسیم شده است و هر کدام مورد بررسی قرار گرفته است. و فصل ششم به شرح حال و زندگی صعلوکان مشهور دوره به همراه نمونه هایی از اشعار آنان اختصاص یافته است.
