گوهر کانی یشم یا ژاد (Jad) شامل دو کانی سیلیکاتی ، ژادئیت (ازگروه پیروکسن ها) و نفریت(از گروه آمفیبولها) است که با داشتن ویژگیهای گوهری می تواند بعنوان کانی قیمتی یا نیمه قیمتی کاربرد داشته باشد . درمقیاس میکروسکپی ژادئیت بصورت بلورهای دانه ای درهم قفل شده و نفریت بصورت رشته های درهم تنیده دیده می شود. این دو از نظر میزان درجه سختی ، وزن مخصوص ، تنوع رنگ و محیط زمین شناسی تشکیل نیز متفاوت هستند. از نظر گوهرشناسی ارزش تجاری ژادئیت بیشتر از نفریت است . مهمترین ذخایر معدنی ژادئیت در کشورمیانمار ونفریت در کشور چین است. کانسار شاخص یشم ژادئیتی در میانمار، تاوماو(Tawmaw) نام دارد. از نظر زمین شناسی اکتشافی این نوع کانسار در گروه کانسارهای محیط دگرگونی فشار بالا رده بندی می شود و از نظر تکتونیکی در زون فرورانشی پوسته اقیانوسی و در همراهی با توده های سرپانتینی دیده می شود. بلوکهاو قطعات کوچک و بزرگ یشم در منظقه تاوماو غالبا از توده اصلی جدا شده و توسط جریانهای رودخانه ای حمل وهمراه با رسوبات رودخانه ای جای گرفته اند . اکتشاف و بهره برداری این کانسار غالبا بروشهای سنتی وتوسط افراد محلی انجام می پذیرد. قطعات و بلوکهای بدست آمده برش داده شده وجهت پرداخت و صیقلی شدن آماده می گردند. ارزش گذاری قطعات آماده شده بر مبنای کیفیت رنگ ، اندازه و بازار پسند بودن و... آنها انجام می پذیرد . بزرگترین بازارهای تجاری یشم در کشورهای جنوب شرقی اسیا و چین مستقر می باشند. یشم در فرهنگ کشورهای یاد شده اهمیت بالایی دارد. از یشم برای ساختن تندیس ، اشیا تزئینی و زیور الات و... استفاده می شود .
