۱۴۰۳/۱۰/۱۰
هادی رضوان

هادی رضوان

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: ۳۲۱۶۵v
دانشکده: دانشکده زبان و ادبیات
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
الهجاء و بواعثه النفسیه فی شعر البوصیری
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
الهجاء؛ البواعث النفسیه؛ الهجو الدینی؛ الهجو الاجتماعی؛ البوصیری
سال 1394
مجله مجلة الجمعية العلميه الايرانية للغة العربية و آدابها (مجله انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي)
شناسه DOI
پژوهشگران هادی رضوان

چکیده

یمکن أن نقسم الهجاء فی شعر البوصیری إلی: الهجاء الدینی و الاجتماعی و الفردی. و نلاحظ فی کل قسم من هذه الأقسام الثلاثه بواعث نفسیه مختلفه منها رغبته الشدیده فی إفحام خصومه من الیهود والنصاری ومنها حرصه الشدید علی الدفاع عن دیانه رسول مدحه فی أکثر قصائده ومنها فقره و کثره عیاله من جانب ونحافته وقصر قامته من جانب آخر ممّا أدی إلی أن یضیق بالناس ذرعاً وأن یظهر سخطه وکرهه لهم. إن البوصیری فی هجائه الدینی یخاطب معاندی الإسلام وخصوصاً الیهود والنصاری فی عصره ویرد علیهم بالاستدلالات العقلیه والإشارات التاریخیه وهذا النوع من الهجاء عنده یتسم بالصراحه والرصانه. و أما الهجاء الاجتماعی والفردی عنده ـ و إن کانت جذورهما فی الدوافع الشخصیه ـ فهما یهدفان إلی الإصلاح الاجتماعی ویتسم شعره فی هذا المجال بالسذاجه والسلامه وعدم التکلف وهو فیکثیر من الأحیان مشوب بالفکاهه والسخریه. و البوصیری فی هجائه الاجتماعی یتعرض لبیان الفساد الشائع بین أرباب الحکم وموظفی الدوله فی عصره وفی هجائه الفردی یصور المثالب الأخلاقیه. إن التربیه الدینیه وحیاه الشاعر الشخصیه والمشاکل التی واجهها فی المجتمع ، کل أثرت علی هذه أسلوب الشاعر فی هذا الغرض الشعری تاثیراً مباشراً. و الکاتب فی هذا المقالیتّبع المنهج الوصفی ـ التحلیلی ویتحدث عن أنواع الهجاء فی شعر البوصیری ضمن تحلیل النماذج الشعریه المناسبه.