ادبیات مقاومت در دنیای عرب در نیمه دوم قرن بیستم و به طور مشخص پس از جنگ های 1967 میان اعراب و اسرئیل شایع شد. شاعرانی چون محمود درویش، سمیح القاسم و دیگران به شاعران مقاومت مشهور شدند و این اصطلاح به دنیای اسلام وارد شد. اما ادبیات مقاومت که ترجمان خود آگاهی و هویت بوده و به دنبال آزادی می گردد به این مقطع منحصر نمی شود و ریشه در ادبیات گذشته دارد. قصیده میمیه زهیر بن ابی سلمی ونیز معلقه او از نمونه های بارز ادبیات مقاومت در میراث عرب به شمار می آیند. اما در صدر اسلام و در سایه تعالیم حیات بخش قرآن و رهنمودهای نورانی پیامبر عظیم الشان این ادبیات در میان مسلمانان رنگ دیگری به خود گرفت. شاعران مسلمان در دفاع از ارزش های اسلامی و پیامبر اسلام (ص) در میدان جنگ حضور می یافتند و با سلاح زبان و به کارگیری ذوق و هنر شعری خود در کنار مجاهدان ادای تکلیف می کردند. شاعرانی چون حسان بن ثابت، کعب بن مالک و عبد الله بن رواحه را می توان از پیشتازان ادبیات مقاومت در دنیای اسلام دانست که البته از تاییدات قرآن کریم و توجیهات پیامبر اسلام نیز برخوردار بودند و این شاید از مهمترین خصوصیات ادبیات مقاومت در این دوره به حساب می آید. نویسنده در این مقاله می کوشد که زوایای مختلف ادبیات مقاومت در صدر اسلام را مورد بررسی و پژوهش قرار دهد. تاثیر قرآن کریم و سنت نبوی در تقویت ادبیات مقاومت اسلامی، اثر گذارترین شاعران مقاومت در صدر اسلام و سبک شناسی ادبیات مقاومت در این دوره از مهمترین مسائلی است که این پژوهش به آن پرداخته است.
