باتوجه به آنکه اشتغال یکی از مهمترین متغیرهای کلان اقتصادی هر کشور بوده و عواملی همچون درجه باز بودن اقتصاد و میزان سرمایهگذاری در منابع انسانی جهت یادگیری مهارتها بر متغیر ذکر شده، تأثیر دارد. در این مقاله سعی شده تأثیر هزینه-ی مصرفی در آموزش عالی و آزاد سازی تجاری را بر اشتغال در بخش صنعت مورد سنجش قرار گرفت. برای رسیدن به این هدف از دادههای سری زمانی 93-1358 استفاده و به کمک مدل خودتوصیح با وقفههای گسترده(ARDL) روابط کوتاه مدت و بلندمدت بین متغیرهای نام برده، سنجیده شده است. پس از تایید رابطه بلندمدت، نتایج حاکی از آن است بهرهوری نیروی کار در بخش صنعت دارای تأثیر منفی و متغیرهای سرمایهگذاری در بخش صنعت، هزینههای صرف شده در آموزش عالی، نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به تولید ناخالص داخلی و آزاد سازی تجاری دارای اثر مثبت میباشند. ضریب جمله تصحیح خطا(ECM) بدست آمده در این مدل، نشان میدهد که در هر دوره 88 درصد از عدم تعادل، تعدیل شده و به سمت روند بلندمدت خود نزدیک شده است. در این راستا بهتر آن است، با درنظر گرفتن در حال توسعه بودن کشور میزان سرمایهگذاری در دانشگاه را افزایش و سعی بر اجرای تجارت آزاد در سطح بینالمللی نمود.
