حامد قادرزاده

گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تامین بهداشت و سلامت بشر برخوردار بوده به طوری که هم اکنون بیش از 25 درصد داروها منشا گیاهی دارند. ایران به عنوان یکی از خاستگاه ای مهم گیاهان دارویی در جهان به شمار می آید لذا با هدف بررسی اقتصادی صادرات گیاهان دارویی در ایران و جهان پذیرفت. داده های مورد نیاز این تحقیق از طریق جمع آوری داده های ثانویه حصل از گزارش فائو و پایگاه اینترنتی فائو در اصله سالهای 1991 تا 2002 میلادی بدست آمد. به منظور بررسی روند صادرات از شاخص نرخ رشد سالیانه مرکب و جهت ارزیابی میزان نوسانات از شاخص ضریب تغییر استفاده گردید. نتایج نشان داد که در دوره مورد بررسی ایران به طور متوسط سالیانه 3067 تن صادرات گیاهان دارویی به ارزش 72/2 میلیون دلار داشته است. سهم ایران از لحاظ حجم و ارزش صادرات گیاهان دارویی در جهان در این دوره به ترتیب 07/1 و 22/0 درصد بوده و کشورهای چین، هنگ کنگ و هند در این دوره به ترتیب حائز رتبه های اول تا سوم میزان صادرات گیاهان دارویی در جهان بوده اند. نتایج همچنین نشان داد که شاخص ضریب تغییر میزان صادرات گیاهان دارویی در ایران و جهان به ترتیب 9/34 و 5/12 درصد است که نشان می دهد نوسانات میزان صارات ایران 8/2 برابر میانگین جهانی می باشد که خود نشانگر بی ثباتی بیشتر دربازار صادرات ایران است. شاخص مذکور بای متغیر ارزش صادرات گیاهان دارویی به ترتیب برای ایران و جهان معادل 9/26 و 5/12 درصد محاسبه گردید. نتایج همچنین بیانگر آن بود که نرخ رشد سالیانه مرکب میزان صادرات گیاهان دارویی ایران برابر 49/6 درصد بود که خوشبختانه معادل 9/1 برابر میانگین جهانی است. ضمن آنکه جهان در این دوره CGR منفی را تجربه کرده است