در سال‌‌های اخیر بخش کشاورزی کشور عراق به ویژه در کشت سیب‌زمینی از طریق حمایت‌‌‌‌‌‌‌های دولت رشد قابل توجهی را تجربه کرده است؛ که خود به عنوان عاملی تکیه به درآمد تک محصولی نفت را کاهش داده است. اما با وجود عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش کشاورزی و با توجه به شرایط اقلیمی مساعد کشاورزی کشور عراق و وفور زمین و نیروی کار، پتانسیل قابل توجه محصولات کشاورزی وجود دارد که اهداف امنیت غذایی را نیز تضمین می‌‌نماید. لذا الزام به استفاده کارآمد از منابع کشاورزی برای پاسخگویی تقاضای داخلی و در مرحله بعد، برای توسعه صادرات غیر نفتی ضروری میباشد. از این رو هدف تحقیق حاضر ارزیابی کارایی مزرعه پرورش سیب‌زمینی در سلیمانیه عراق از طریق روش تحلیل پوششی داده‌های ورودی (DEA) برای محاسبه کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی و ناکارآمدی کشاورزی سیب‌زمینی کار میباشد. داده‌های اولیه این تحقیق از طریق مصاحبه وتکمیل پرسشنامه با 100 کشاورز سیب‌زمینی کار در منطقه سلیمانیه، عراق جمع آوری گردید. نتایج نشان داد میانگین کارایی فنی سیب‌زمینی کاران در حالت بازدهی ثابت و متغیر به مقیاس به ترتیب 30 و 52 درصد بود. بیشترین کارایی فنی در بین ارقام مورد بررسی شامل رقم هرمز، آریزونا، سیفرا و کاریزو در حالت بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس در رقم هرمز با 30 و 97 درصد مشاهده شد. کارایی مقیاس، کارایی مدیریت و کارایی اقتصاد کشاورزان مورد مطالعه به ترتیب برابر 62، 49 و 58 درصد است و در بین ارقام بیشترین کارایی مقیاس، مدیریت و کارایی اقتصاد مربوط به رقم آریزونا به ترتیب با 71، 21 و 59 درصد بود. کارایی تخصیص نیز برای کشاورزان برابر 42 درصد میباشد. همچنین بین کارایی تخصیصی ارقام مورد بررسی تفاوت معنی‌‌داری وجود ندارد. بر اساس نتایج حاصل شده پیشنهاد می‌‌‌‌‌گردد برای دستیابی به کارایی در تولید سیب‌زمینی، دولت باید به ارتقای کارایی تخصیصی و اقتصادی و تاکید بر انتخاب فناوری مناسب و استفاده بهینه از منابع در مقیاس عملیاتی توجه کند. همچنین دولت باید طرحی جامع در خصوص آموزش کشاورزان در راستای استفاده از رقم‌های پر بازده محصول به اجرا گذارد تا پتانسیل افزایش تولید محصول از قوه به فعل تبدیل گردد. همچنین دولت می‌تواند با تنظیم مکانیسم قیمت‌گذاری نهاده های مورد استفاده در تولید سیب‌زمینی، شرایط را برای استفاده ارزان تر از نهاده ها برای سیب‌زمینی کاران فراهم کند.
