حامد قادرزاده

بر پایه آمار رسمی در سال 1396، 17٫6 درصد از نیروی کار ایرانی در بخش کشاورزی مشغول هستند. بر همین پایه، سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی به قیمت ثابت در ایران، 6 درصد است که شامل 71% کشت و باغداری، 24% دامداری، 4% بخش آبزیان و 1% جنگل داری می شود ( آمارنامه کشاورزی 1397). نزدیک به یک سوم زمین های ایران، قابلیت کشاورزی را دارند، اما به دلیل خاک نامرغوب و نامناسب بودن پخش آب در بیشتر نواحی، تنها در 12 درصد از سرزمین ایران کشاورزی انجام می شود. اما کمتر از یک سوم از زمین های کشاورزی آبیاری می شود و در دیگر موارد، دیم کاری می شود. دشت آبرفتی (جلگه) رودخانه سفیدرود در شمال و دشت مغان در شمال غرب و دشت (جلگه) رودهای کارون، دز و کرخه در خوزستان دارای گستره خاک حاصلخیزتری در برابر دیگر پهنه های کشاورزی در ایران به شمار می روند. ثبت جهانی نظام کشاورزی مبتنی بر قنات به عنوان سیستم مهم کشاورزی، ایران را به عنوان نخستین و تنها کشور دارای میراث ثبت شده در منطقهی خاورمیانه و کشورهای عضو اکو تبدیل کرده است با وجود اینکه ایران کشور وسیعی است، روی هم رفته خاک ایران برای کشاورزی در ابعاد بزرگ آنچنان مناسب نیست. تنها 12٪ از مساحت ایران یعنی کمتر از 200 هزار کیلومتر مربع تحت عملیات کشاورزی است. هنوز 63٪ زمین های با ظرفیت کشت و زرع دست نخورده هستند. در ایران از 50٪ تا 60٪ ظرفیت و استعداد زمین هایی که تحت عملیات کشاورزی است (185 هزار کیلومتر مربع) استفاده می گردد. در ایران هم زمین های نیاز به آبیاری و هم زمین های باران-سیر وجود دارد. زمین های زیر کشت ایران در حدود شانزده میلیون هکتار برآورد می شود و از این زمین ها حدود نیمی از آن کشت آبی و نیمی دیگر به صورت دیم کشت می شود. برنامه ریزی ریاضی بخشی از مدل های تحقیق در عملیات است که به منظور یافتن حداقل یا حداکثر تابعی متشکل از چند متغیر با توجه به مجموعه ای از محدودیت ها مورد استفاده قرار می گیرد. روش های برنامه ریزی ریاضی عبارتند از: برنامه ریزی های خطی، غیرخطی، عدد صحیح، پویا، آرمانی، تفکیک پذیر، تصادفی، درجه دوم و هندسی، مدل های شبکه، نظریه ی بازی ها، روش های حسابی و حساب تغییرات