حامد قادرزاده

آب به عنوان کمیاب ترین نهاده کشاورزی، افزایش بهره وری آن طی چند دهه ی اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. بررسی ها بر اساس مقدار آب مجازی و شاخص های بهروری آب در محصولات کشاورزی، نیاز به پی ریزی روابطی است که نشان دهنده ی مقدار واقعی مصرف آن برای تولید محصولات باشد. پژوهش حاضر با استفاده از سه شاخص بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب شامل CPD، BPD و ، NBPD مقدار آب مجازی محصولات زراعی منتخب (گندم آبی، جو آبی، نخود آبی، چغندرقند، سیب زمینی، گوجه فرنگی، خیار، یونجه و شبدر) در سال زراعی 95-1394 برای شهرستان سقز استان کردستان اندازه گیری و بررسی شده است. نتایج بررسی شاخص بهره وری فیزیکی برای محصولات چغندرقند و نخود آبی به ترتیب برابر 5/9 و 2/0 کیلوگرم بر مترمکعب و به ترتیب بالاترین و پایین ترین مقادیر را دارا می باشند. همچنین نتایج بهره وری اقتصادی و خالص بهره وری این شاخص برای محصولات سیب زمینی و گوجه فرنگی به ترتیب حدود 3900 و 395 تومان در مترمکعب و شاخص بهره وری خالص اقتصادی بالغ بر 1420 و 110- تومان بر مترمکعب، بالاترین و پایین ترین مقادیر را به خود اختصاص داده اند. از دیگر نتایج تحقیق برای مقدار آب مجازی نشان داد، محصول نخود با 2/4 مترمکعب بر کیلوگرم آب مجازی بالاترین سطح آب مجازی را به خود اختصاص داده است که پایین ترین میزان بهره وری آب مجازی نیز در این محصول می باش