فرایند ساختیِ زایایی در دو زبان فارسی و کُردی وجود دارد که از طریق آن برخی از ساختهای نحوی میتوانند از بیان ساده، بدون تغییر در اصل معنا، تبدیل به بیان مؤکّد شوند. این فرایند را که اثبات یک موضوع از طریق نفی حالتهای غیر آن است، میتوان «منفیسازی اثباتگرایانه» نامید. «جملۀ بیان مفهوم الزام»، «جملۀ بیان شمول» و «جملۀ خبری مثبت در زمان حال» از جمله مواردی هستند که با این فرایند ساخت آفرین از ساخت بنیادین و بینشان خود با انگیزههای کلامی خاصی تبدیل به ساختی نشاندار میشوند. در این پژوهش در چارچوب رویکرد نشانداری، صورت نشاندار جملههای مذکور در زبانهای فارسی و کُردی از جنبۀ ساختی و کاربردی توصیف و تحلیل میشود تا از نظر کارکرد معنایی، تفاوت آنها با صورت بنیادین و بینشان خود مشخص شود. هدف این است که ماهیّت فرایند ساختآفرینِ منفیسازی اثباتگرایانه در زبانهای فارسی و کُردی به عنوان یک الگوی ساختاری تبیین و اثبات شود و عملکرد این فرایند در ساختگردانی از حالت بینشان به نشانداری نشان داده شود. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که نشانداری در ساختهای نحوی تنها با حرکت سازههای جمله پدید نمیآید، بلکه گاهی از طریق این فرایند که یکی از فرایندهای مؤکّد سازی است، انجام میشود.