فرزین فاروقی

دشت سنقر یکی از دشت های استان کرمانشاه می باشد که دارای آبخوانی با عمق کم می باشد که همین موضوع آبخوان را در مقابل خشک سالی و تخلیه بالا بسیار آسیب پذیرکرده است و به شدت و در مدت کوتاهی آبدهی آبخوان واکنش نشان می دهد. عوامل عمده ی تخلیه ی آبخوان کشاورزی و بخش شرب می باشد که بخش شرب در شرایط موجود تمام نیاز خود را به دلیل عدم نیاز به تصفیه و کنترل کم تر از طریق آب زیرزمینی تأمین می کند که با تکمیل طرح های توسعه ی و انتقال آب از سد به شهر سنقر و مدیریت برداشت از آبخوان می توان درصد اعتمادپذیری تأمین نیازها را در شرایط مختلف بالا برد، به همین خاطر سال 95-94 به عنوان سال پایه و افق توسعه 1415 درنظر گرفته شد و در چند سطح سناریوهای که محتمل ترین سناریوهای هستند که می توان اجرا کرد و یا به وقوع بپیوندند ، با هدف آزمایش سیستم مورد نظر و نحوه ی واکنش در مقابل این تغییرات تدوین شد. هدف اصلی بررسی پتانسیل منابع آب محدوده مورد مطالعه و پایداری زیست محیطی و تعادل آبخوان و آمادگی در مقابل شرایط متفاوت و رفع نیاز حداکثری با اولویت نیاز شرب از طریق تمام منابع موجود و تأثیر منابع جدیدی مثل انتقال آب های سطحی، استفاده مجدد و روش های مدیریت یکپارچه منابع آب با کمک نرم افزار WEAPاست. جهت برنامه ریزی و تخصیص منابع با در نظرگرفتن همه ی تغییرات به مدل سازی محدوده مورد مطالعه توسط نرم افزار WEAP پرداخته شد که در سناریومرجع (نشان دهنده ی شرایط موجود) حتی با ادامه روند رشد منفی جمعیت و ثابت بودن نیاز کشاورزی و بارش، تراز آبخوان منفی 2.24 میلیون مترمکعب است، در حالی که تاریخچه محدوده مورد مطالعه بیانگر وقوع خشک سالی در هر چند سال به صورت مقطعی است و در سناریو 2و3 و 4 تأثیرات رشد جمعیت، تغییرات اقلیم، وترکیب آنها پرداخته شد، که به ترتیب می تواند تقریبا ذخیره ی آبخوان را 8 و12 و20 میلیون مترمکعب کاهش دهد. سناریو 5 استفاده مجدد آب است که مطمئن ترین منبع تا زمانی که مصرف وجود دارد، می باشد و با مقدار موردنظر و حفظ شرایط موجود باعث جلوگیری از کاهش آبخوان نسبت به سناریو مرجع می-شود. سناریوهای 6 و 7 و 8 و 9 سناریوهای تکمیلی هستند که انتقال آب و افزایش نیاز کشاورزی را نیز بررسی می کنند که اگر براساس سناریو6 با اضافه شدن انتقال آب از سد سلیمانشاه، با وجود رشد جمعیت به تدریج می توان تمام نیاز شرب را برطرف کرد و اگر حجم نرمال آبخوان را 75 میلیون متر مکعب در نظر بگیریم، نتیجه ی این سناریو تقریبا 4 میلیون متر مکعب بیشتر خواهد بود و در صورت اضافه شدن استفاده مجدد آب به این سناریو، شرایط در بلندمدت بهتر خواهد بود.