داریوش شیخ الاسلامی وطنی

هدف‌: ورزش و فعالیت‌های بدنی همراه با مصرف مکمل‌های گیاهی از جمله سیاه‌دانه می‌تواند اثرات مفیدی بر چاقی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر هشت هفته تمرین تاباتا بر پروفایل لیپیدی، گلوکز خون ناشتا، انسولین و مقاومت به انسولین در مردان سالم چاق شهر سنندج بود. روش: این پژوهش از نوع تجربی و شامل پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود.‌ نمونه‌ی آماری از بین افراد داوطلب‌ و دارای معیار ورود به‌ 40 نفر از افراد با30BMI> در‌ این تحقیق شرکت داده شدند. آزمودنی‌‌‌ها به‌صورت تصادفی به 4 گروه 10 نفری تقسیم شدند.‌ گروه کنترل، گروه سیاه‌دانه، گروه تمرین تاباتا و گروه تمرین تاباتا همراه با مصرف مکمل سیاه‌دانه. قبل از شروع تمرینات خون‌گیری مرحله‌ی اول (پیش آزمون‌)‌ پس از 8-10‌ ساعت ناشتایی شبانه از افراد گرفته شد. پروتکل تمرین شامل 8 هفته تمرین تاباتا ‌(از نوع HIIT)، 3 جلسه در هفته، هر جلسه شامل 30 دقیقه بود. بعد از اتمام تمرینات خون‌گیری مرحله‌ی دوم (پس‌آزمون) از افراد مشابه پیش‌آزمون گرفته شد. گروه‌های دریافت‌کننده‌ی مکمل سیاه‌دانه، آزمودنی‌ها روزانه دو قرص 1000 میلی‌گرمی قبل از نهار و قبل از شام مصرف کردند. یافته‌ها: پس از هشت هفته مداخله، یافته‌های درون‌گروهی نشان داد در گروه‌های تمرین (۰.۰۰۱=P)، تمرین+ سیاه‌دانه (۰.۰۰۱=P) و سیاه‌دانه (۰.۰۰۱=P) کاهش معناداری در پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون در وزن، BMI و پروفایل لیپیدی مشاهده گردید. همچنین در هیچ‌کدام از گروه‌های تمرین (۰.۲۳۸=P)، تمرین + سیاه‌دانه (۰.۲=P)، سیاه‌دانه (۰.۵۲۳=P) و کنترل (۰.۷۳۵=P) تغییر معناداری در پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون در سطح سرمی گلوکز ناشتایی، انسولین، مقاومت به انسولین مشاهده نگردید. نتایج تغیرات بین گروهی نیز حاکی از آن بود که در پس‌آزمون وزن، BMI و پروفایل لیپیدی تفاوت معناداری بین گروه تمرین + سیاه‌دانه با گروه‌های کنترل (۰.۰۰۰=P)، گروه سیاه‌دانه (۰.۰۰۰=P) و گروه تمرین (۰.۰۱۴=P) مشاهده گردید؛ به‌‌طوری‌که وزن، BMI، پروفایل لیپیدی در پس‌آزمون در گروه تمرین + سیاه‌دانه نسبت به این گروه‌ها کمتر بود. درحالی‌که سطح سرمی گلوکز ناشتایی، انسولین، مقاومت به انسولین بین گروه‌ها در هیچ‌کدام از مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون بین اختلاف معنا‌داری نداشت. نتیجه‌‌گیری: تحقیق حاضر نشان داد که 8 هفته تمرینات HIIT نوع تاباتا و مصرف مکمل سیاه‌دانه (دو گرم در روز) به‌تنهایی باعث بهبود چربی‌های خون، وزن و شاخص توده‌ی بدن در چاق شد؛ هرچند در شرایطی که آزمودنی‌ها هر دو مداخله را دریافت کردند (گروه تمرین+ مکمل سیاه‌دانه) اثرات هم‌افزایی دیده شد. اما هیچ یک از مداخلات، تأثیری بر انسولین، مقاومت به انسولین و گلوکز ناشتا نداشتند.