بابک سوری

مقدمه: شهر سنندج با جمعیتی معادل 370 هزار نفر روزانه 330 تن زباله تولید میکند. محل کنونی دفن زباله این شهر علاوه بر تکمیل ظرفیت آن اثرات نامطلوب محیط زیستی فراوانی را بر محیط اطراف داشته است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی میزان مطلوبیت اراضی شهرستان سنندج جهت دفن پسماندهای جامد انجام شد. مکانیابی محل دفن زباله یک آنالیز تصمیم گیری چند معیاره مکانی Spatial Multi Criteria Decision Analysis یا SMDCA است که از سیستم اطلاعات جغرافیائی Geographic Information System یا GIS و روشهای تصمیم گیری چند معیاره بهره میبرد. روشها: در این تحقیق فرآیند وزن دهی سلسله مذاتبی معکوس Inversion Hierarchical Weighting Process یا IHWP و نرم افزار ArcGIS برای مکانیابی محل بهینه دفن پسماند استفاده گردید. بدین منظور 12 لایه اطلاعاتی اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی طبق روش IHWP وزن دهی شد و نقشه مطلوبیت منطقه برای دفن پسماند با استفاده از توابع همپوشانی نقشه ها و نیز به کمک 9 لایه محدودیت بدست آمد. یافته ها: باتوجه به یافته های حاصل از نقشه طبقه بندی نهائی 5/91 درصد از سطح منطقه مورد مطالعه از وضعیت کاملا نامطلوبی برای دفن پسماند برخوردار بود. محدوده های با مطلوبیت بسیار زیاد تنها 16/0 درصد از مساحت شهرستان را بخود اختصاص داد که در نهایت از بین این مناطق محدوده ای بوسعت 44 هکتار در فاصله تقریبی 4 کیلومتری شمالغربی شهر سنندج به عنوان الویت اول برای دفن پسماند شناسائی و معرفی گردید. نتیجه گیری: روش IHWP میتواند بعنوان روش نوینی جهت تلفیق لایه های اطلاعاتی طبیعی و مصنوعی در پروژه های با اهداف مکانیابی از جمله مکانیابی محل دفن زباله های شهری بکار رود و در صورتیکه با بررسی های میدانی همراه شود میتواند بهترین گزینه های تصمیم گیری در رابطه با هدف را ارایه نماید.