بابک سوری

در سالیان اخیر پدیده حزن انگیز گرد و غبار گاها آسمان غرب ایران را اشغال کرده و زندگی مردم را تحت تاثیرات زیانبار خود قرار داده است. پدیده گرد و غبار که به عنوان مهمترین معضل زیست محیطی کشور در دهه اخیر قلمداد می شود واجد طیف وسیعی از خسارات و اثرات منفی است که باعث گردیده این موضوع از یک شکل محلی به بحرانی بین المللی تبدیل شود. این پایان نامه به مقایسه خصوصیات فیزیکوشیمیایی ذرات گرد و غبار در نقاط مختلف نیمه غربی کشور می-پردازد. بدین منظور شهرهای سنندج، خرم آباد و اندیمشک به عنوان سه ایستگاه مطالعاتی انتخاب، و سپس نمونه برداری از ذرات گرد و غبار بطور همزمان در هر سه ایستگاه به مدت یکسال از خرداد در 1391در بازه های 10 روزه با استفاده از روشGauge MethodDepositصورت پذیرفت. جهت بررسی محتوی فلزات سنگین در ذرات گرد و غبار مقادیرFe,Mn,Zn, Cu, As,Pb, Cd, Ag, Cr, Niاندازه گیریشدند و سپس با استفاده از شاخص های (Geo-accumulation) Igeo، (Enrichment Factor) EF، (Ecological Risk) Eri، (Integrated Pollution Index) IPI، PLI(Pollution Load Index) وCD(Coefficient of Divergence)مورد ارزیابیقرار گرفتند. همچنین خصوصیات مرفولوژیکی این ذرات با استفاده از SEM(Scanning Electron Microscope)وXRD(X-ray diffraction)مطالعه شد. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین میزان ذرات گرد و غبار باریده در هر سه ایستگاه به ترتیب در اواخر بهار و اواسط زمستان می باشد. عناصر نقره و مس حد آلودگی بیشتری را در بین فلزات سنگین مورد مطالعه در گرد و غبار هر سه ایستگاه دارا بودند. همچنین سطح آلودگی ذرات گرد و غبار به فلزات سنگین به ترتیب نزولی در ایستگاه سنندج سپس ایستگاه خرم آباد و بعد ایستگاه اندیمشک ارزیابی گردید.گرچهگرد و غبار باریده بر سه شهر مورد مطالعه ماهیت طبیعی، خاکزاد و عمدتا مشابه را دارا بود.