بابک سوری

زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات و بحران­های اساسی جوامع بشری وقوع پدیده گرد و غبار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه غلظت گردوغبار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک واقع در عرض­های جغرافیایی مختلف در نیمه غربی ایران پرداخته شده است. روش بررسی: به منظور سنجش غلظت گرد و غبار از روش نمونه­برداری غیر فعال استفاده شد. جهت ارزیابی روند تغییرات و ارتباط آنها با برخی از پارمترهای هواشناسی به ترتیب از روش آزمون من­کندال و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته­ها: یافته­ها نشان داد بیشترین میانگین غلظت گرد و غبار شهرهای سنندج، خرم­آباد و اندیمشک به ترتیب به میزان (48/45±0/1،84/14±0/1 و07/1±65/1) میلی­گرم بر متر مربع بدست آمد. بررسی روند تغییرات غلظت گرد و غبار نشان داد در میان ایستگاه­های مختلف ایستگاه سنندج دارای روند کاهشی در سطح معنی­داری 95 درصد (047/0=P-value) می­باشد. نتایج ارزیابی همبستگی بین مقادیر گرد و غبار سه ایستگاه با پارامترهای هواشناسی نشان داد، در ایستگاه سنندج بین غلظت گرد و غبار و میانگین دما رابطه مثبت وجود دارد (05/0 p <، 61/0 r =). اما بین غلظت گرد و غبار با رطوبت نسبی (05/0 p <،71/0=r) و بارش (05/0 >p،61/0=r) رابطه منفی مشاهده شد. بین غلظت گرد و غبار و سرعت باد در ایستگاههای خرم آباد (05/0 p <، 61/0=r) و اندیمشک (001/0 p <، 72/0=r) رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. بحث و نتیجه­گیری: براساس یافته­هامی­توان نتیجه گرفت مقادیر گرد و غبار در مناطق مختلف بسته به موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پارامترهای هواشناسی و همچنین منشاء آن­ها نیز متفاوت است.