اقلیم و شرایط جوی در هر مکان از تعیین کننده ترین عوامل موثر بر انسان، فعالیت-های انسانی و همچنین سایر موجودات زنده هستند. شناخت و آگاهی از آب وهوای هر مکان اولین گام در انجام بسیاری از برنامه ریزی های محیطی است. در میان عناصر اقلیمی، رطوبت موجود در جو یکی از مهمترین متغیرهایی است که می تواند شرایط جوی منطقه را تحت تاثیر قرار دهد. میزان رطوبت جو تحت تاثیر پارامترهای متعددی قرار دارد. دما، رطوبت هوا و سرعت باد به عنوان مهمترین عوامل موثر بر تبخیر و تعرق می توانند بخش عمده ای از رطوبت جو را کنترل کنند. در میان متغیرهای مهم در چرخه آبشناسی، اندازه گیری میزان تبخیر و تعرق یکی از مشکل ترین آنها است. این پژوهش با دو هدف اصلی برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل در ایران و آگاهی از روند آن انجام شد، برای برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل ایران، از آمار ماهانه متغیرهای میانگین، کمینه و بیشینه دما و بارش 317 ایستگاه همدید از بدو تاسیس ایستگاه تا سال 2017 استفاده شد. در این پژوهش از مدل های تورنث وایت، بلانی- کریدل و هارگریوز برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل استفاده شد. از روش کریجینگ برای میانیابی تبخیر و تعرق پتانسیل ایران استفاد گردید. همچنین از روش رگرسیون خطی ساده نیز برای برآورد روند تبخیر و تعرق پتانسیل استفاده شد. معنی داری روند تبخیر و تعرق پتانسیل نیز در سطح اطمینان 95 درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. مجموع سالانه تبخیر و تعرق ایران نشان داد که تبخیر و تعرق در ایران مرکزی به سمت جنوب و جنوب غربی ایران بیش از سایر بخش های کشور است که در این مناطق نقش ارتفاع در ارتباط با عرض جغرافیایی به روشنی دیده می شود. نقشه های ماهانه تبخیر و تعرق ایران نشان داد که در هر ماه از سال شرایط تبخیر و تعرق متفاوتی بر ایران حاکم است. نتایج نشان داد که مناطق کوهستانی و بویژه مناطق مرتفع شمال غربی ایران و در امتداد رشته کوه های زاگرس و البرز دارای بالاترین ضریب تغییرپذیری بودند. از سوی دیگر مناطق جنوبی ایران هم در مقیاس ماهانه و هم در مقیاس سالانه دارای کمترین ضریب تغییرپذیری تبخیر و تعرق بوده اند. به طور کلی با تحلیل های صورت گرفته بر روند تبخیر و تعرق در ایستگاه های همدید ایران می توان گفت اغلب ایستگاه ها روند مشخص کاهشی و افزایشی تبخیر و تعرق را نشان نداده اند اما در مقیاس زمانی ماهانه برای تعداد محدودی از ایستگاه ها را به صورت پراکنده می توان مشاهده کرد.
