1404/09/14
بختیار محمدی

بختیار محمدی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
شاخص H:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
اسکولار:
پست الکترونیکی: b.mohammadi [at] uok.ac.ir
اسکاپوس: مشاهده
تلفن:
ریسرچ گیت:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی روند شرایط زیست اقلیمی ایران
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
زیست اقلیم، دمای موثر استاندارد، دمای معادل فیزیولوژیک، میانگین رای پیش بینی شده، تنش گرما، تنش سرما.
سال 1397
پژوهشگران سمیره بارنامه(دانشجو)، بختیار محمدی(استاد راهنما)

چکیده

اقلیم و شرایط جوی در هر مکان از تعیین کننده ترین عوامل موثر بر انسان، فعالیت های انسانی و همچنین سایر موجودات زنده هستند. شناخت و آگاهی از آب وهوای هر مکان اولین گام در انجام بسیاری از برنامه ریزی های محیطی است. این پژوهش با هدف شناخت شرایط زیست اقلیمی و بررسی روند آن در گستره ایران انجام شد. در انجام این پژوهش از داده های روزانه متغیرهای جوی 304 ایستگاه همدید ایران، طی دوره زمانی 1961 تا 2010 استفاده شد. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل میانگین روزانه دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد، ابرناکی و فشار بخار آب در جو، و همچنین مختصات جغرافیایی هر ایستگاه همدید بود. از شاخص های دمای معادل فیزیولوژیک(PET)، میانگین رای پیش بینی شده(PMV) و دمای موثر استاندارد(SET) برای شناخت شرایط زیست اقلیمی ایران استفاده شد. روند شرایط زیست اقلیمی ایستگاه های همدید ایران به کمک روش رگرسیون خطی ساده بررسی شد. معنی داری روند شرایط زیست اقلیمی نیز در سطح اطمینان 95 درصد مورد آزمون قرار گرفت. میانگین سالانه شرایط زیست اقلیمی ایران نشان داد که تنش گرما با شدت های مختلف در نواحی کم ارتفاع ایران مرکزی و کوهپایه های داخلی ایران و بویژه نوار غربی و جنوب غربی ایران تا جنوب استان سیستان و بلوچستان دیده می شود. با این حال تنش گرما در ایران مرکزی کمتر از نوار جنوبی و جنوب غربی و غرب کشور است. به نظر می رسد سرمای هوا در فصول پاییز و زمستان علت اصلی تنش گرمای ضعیف در ایران مرکزی است. نقشه های ماهانه شرایط زیست اقلیمی ایران نشان داد که در هر ماه از سال شرایط زیست اقلیمی متفاوتی بر ایران حاکمیت دارد. براساس نتایج بدست آمده مشخص شد که مناطق کوهستانی و بویژه مناطق مرتفع شمال غربی ایران و در امتداد رشته کوه های زاگرس و البرز دارای بالاترین ضریب تغییرپذیری بودند. از سوی دیگر مناطق جنوبی ایران هم در مقیاس ماهانه و هم در مقیاس سالانه دارای کمترین ضریب تغییرپذیری شرایط زیست اقلیمی بوده اند. در گستره ایران می توان مناطق با روند مثبت و روند منفی و همچنین بدون روند در شرایط زیست اقلیمی مختلف مشاهد نمود. به طور کلی اغلب ایستگاه های شمالی روند مثبت را در رخداد تنش سرما نشان داده اند در حالی که در همین ایستگاه ها در برخی موارد شاهد کاهش تنش گرما نیز بوده اند. در واقع فرین های زیست اقلیمی چه در مناطق جنوبی و چه در عرض های شمالی کشور رو به افزایش بوده است. به طوی که حتی در نیمه جنوبی کشور نیز می توان روند مثبت شرایط زیست اقلیمی سرد و بسیار سرد را در برخی از ایستگاه ها مشاهده نمود.