2024 : 5 : 3
Bakhtiar Javaheri

Bakhtiar Javaheri

Academic rank: Associate Professor
ORCID:
Education: PhD.
ScopusId: 65973
Faculty: Faculty of Humanities and Social Sciences
Address:
Phone:

Research

Title
بررسی اثر تغییرات قیمت گاز طبیعی بر بازده بازار سهام
Type
Thesis
Keywords
قیمت گاز طبیعی، شاخص‌های بازار سرمایه، خودتوضیح برداری (VAR)، آزمون هم انباشتگی یوهانسن
Year 1402
Researchers سیدمیثم موسوی فتاح(دانشجو)، بختیار جواهری(استاد راهنما)، خالد احمدزاده(استاد مشاور)

Abstract

در سال‌های اخیر با افزایش تقاضای انرژی، اهمیت بسیار بالای انرژی در امر تولید نمایان شده است. گاز طبیعی به عنوان یک منبع انرژی استراتژیک از اجزای مهم فرآیند تولید کالاها و خدمات به شمار می‌آید. از طرفی بازارهای مالی از مهم‌ترین بازارهای هر کشور بوده و بورس‌های اوراق بهادار از اصلی‌ترین اجزای بازارهای مالی می‌باشند. شاخص‌های متفاوتی که در بورس‌ها محاسبه می‌شوند بازدهی و روند کلی قیمت سهام در کل بازار و صنایع خاص را نشان می‌دهند. تغییرات هر یک از شاخص‌ها متاثر از نوسانات قیمت سهام شرکت‌هایی است که در محاسبه آن شاخص خاص لحاظ می‌شوند. عوامل زیادی در نوسانات قیمت سهام شرکت‌ها موثر هستند که از جمله این عوامل قیمت گاز طبیعی است که صنایع مختلف از آن در فرآیند تولید بهره گرفته و تغییرات قیمت آن در حاشیه سود شرکت‌ها تاثیرگذار بوده و در نتیجه قیمت سهام آنها نیز دستخوش تغییرات می‌شود. در نهایت این تغییرات قیمت سهام بر بازدهی کلی بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش به بررسی تاثیر کوتاه‌مدت و بلند‌مدت تغییرات قیمت گاز طبیعی بر بازده بازار سهام ایران با استفاده از روش خودتوضیح برداری و آزمون هم‌انباشتگی یوهانسن، طی دوره 1388:1 تا 1401:12 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که تغییرات قیمت گاز طبیعی با وقفه بر روی شاخص‌های بازار سرمایه و به تبع آن بازده بازار سهام تاثیرگذار بوده و وجود رابطه بلندمدت بین آنها تایید می‌شود. نتایج آزمون هم‌انباشتگی یوهانسن نشان می-دهد که تغییرات قیمت گاز طبیعی در کوتاه‌مدت و بلندمدت تاثیر منفی بر روی شاخص‌های بورس، فرابورس و صنایع شیمیایی، صنعت، سیمان و فرآورده‌های نفتی دارد. همچنین تغییرات قیمت ارز در کوتاه‌مدت و بلندمدت اثر مثبت و معنی-داری بر شاخص‌های بازار سرمایه دارد. در نهایت نتایج آزمون‌ها نشان می‌دهد که تغییرات قیمت نفت در کوتاه‌مدت تاثیر منفی داشته اما در بلندمدت تغییرات شاخص‌ها هم‌جهت با تغییرات قیمت نفت خواهد بود.