مقدمه: در اکثر بیماران پارکینسونی، اختلال در عملکردهای شناختی به وضوح مشاهده می شود؛ این موضوع به مشکلی جدی درکیفیت زندگی روزمره بیماران تبدیل شده است. در این پژوهش ابتدا عملکردهای توجه دیداری- فضایی و تصمیم گیری ریسکی بیماران مبتلا به پارکینسون با افراد سالم و سپس تاثیر جراحی تحریک عمقی مغز بر عملکردهای توجه دیداری-فضایی و تصمیم گیری ریسکی بیماران مبتلا به پارکینسون، مورد بررسی قرار گرفت. روش: روش پژوهش حاضر از نظر مقایسه بیماران مبتلا به پارکینسون با افراد سالم، توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای و از لحاظ بررسی تاثیر جراحی تحریک عمقی مغز بر عملکردهای توجه دیداری-فضایی و تصمیم گیری ریسکی بیماران مبتلا به پارکینسون، مداخله ای و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و با مرحله پیگیری بود. نمونه پژوهش شامل 20 بیمار مبتلا به پارکینسون بودکه 8 نفر از آنان کاندید جراحی تحریک عمقی مغز بودند و 12نفر بدون نیاز به دریافت جراحی بودند. فرم مشخصات دموگرافیک، آزمون کوتاه وضعیت ذهنی، تسک سایمون و تسک ریسک پذیری کمبریج اصلاح شده به عنوان پیش آزمون، بر روی افراد نمونه اجراشد. برای بخش نخست پژوهش12 نفر فرد سالم نیز به تصادف انتخاب شد و نمره آنان در عملکرد توجه دیداری-فضایی و تصمیم گیری ریسکی با نمره ی بیماران در مرحله پیش آزمون مورد مقایسه قرارگرفت. در بخش دوم پژوهش به دلیل محدودیت تعداد جراحی که در هر هفته یک فرد مورد جراحی قرار می گیرد، با هر بار آزمون از بیمارکاندید جراحی همزمان از یک فرد سالم و یک فرد بیمار نیز آزمون ها گرفته شد و این فاصله زمانی تا انتهای پژوهش و برای همه ی بیماران ادامه یافت. در نهایت بعد از گذشت 3ماه از پس آزمون، مرحله پیگیری انجام شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات عملکرد توجه دیداری- فضایی در آزمون سایمون در دو گروه سالم و بیمار تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0
P). در نهایت، نتایج نشان داد که تحریک عمقی مغز بر و فرایند توجه دیداری- فضایی و تصمیم گیری ریسکی بیماران مبتلا به پارکینسون مؤثر بوده است (05/0>P) نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهد که بیماری پارکینسون می تواند بر عملکردهای توجه دیداری-فضایی و تصمیم گیری ریسکی افراد تاثیر گذار باشد؛ همچنین انجام جراحی تحریک عمقی مغز در بیماران پارکینسون می تواند برای عملکرد های شناختی بیماران مفید و موثر باشد.
