در متن پژوهی، رابطه الفاظ و معانی Word - Meaning حائز اهمیت بالایی است. موضوع کیفیت وضع الفاظ word formation و اقسام وضع در دو بخش کلی (وضع تعیینی و وضع تعیّنی) بایستی تحلیل شود. ابداع(ساخت) واژه Coined word دارای فرایند خاصی است. این پیوستار شامل: مرحله اول – Protologism - مرحله دوم – Prelogism - مرحله سوم – Neologism می شود. آشنایی با موارد استعمال لفظ درغیر ماوضع له (فرایند تبدیل تعیین به تعیّن) در متن پژوهی اهمیت دارد. مطالعات واژه پژوهی شامل مراحل زیر است:مرحله اول _ بررسی صرفی و ساختاری لفظ Syntactics. مرحله دوم _تبارشناسی و ریشه شناسی لفظ Etymology. مرحله سوم_بررسی الفاظ در بستر تاریخی Philology. مرحله چهارم _ اصطلاح شناسی لفظ Terminology. مرحله پنجم _بررسی معناشناختی لفظ Semantics. مرحله ششم _ بررسی معنای معیار لفظ Definition. مساله تغییر معنای الفاظ (نقل به معنا) و مبحث مشترک لفظی و مشترک معنوی یا همان وجوه و نظائر شده و اقسام آن از مباحث مهم حوزه متن پژوهی است.
