اقبال متفکری عارف وشاعری فیلسوف است با دلی شرقی ودماغی غربی ،ژرف اندیش،حق پرست،آرمان خواه،منادی وحدت وتوحید ،وبه حق معمار تجدید بنای تفکر اسلامی است. وی این همه درّ ناب وگوهر گرانبها را از دریای بیکران قرآن سفته وچون شرحی بر رمز صبغه الله گفته است. مسلمان زیستن را جز در سایه ی قرآن ممکن نمی داند ،وبه جان در آمدن آن را مایه ی دگرگونی جان وجهان می داند . اقبال محورهای برجسته ی اندیشه ی شگرف وشگفتش را با ظرافت ودقت شاعرانه از قرآن می گیرد وباوردارد که قرآن اساس ملت محمدیه،رمز وضامن بی همتایی آن می باشد ومهجورگذاشتنش، مایه ی ذلت وخواری وسر برآوردن تعصبهای جاهلی است. وی،گاه مطالب گسترده وعالی را از عبارت کوتاه قرآنی استخراج ودرراستای تبین اندیشه های نابش،می پروراند ومی گستراند .به ویژه درتفسیر سوره ی مبارکه ی «اخلاص» که در روایات معادل ثلث قرآن به حساب آمده وخطوط ومنهج بنیادین عقیده ی اسلامی را در بر دارد ،هر آیه ی کوتاهش را سر فصل اندیشه های گسترده اش می گرداند . "زقرآن آمده ملهم کتابش جهان تیره روشن زآفتابش" مقاله ی حاضر در صدد است با روش توصیفی وتحلیل محتوایی به بررسی تفسیر سوره ی «اخلاص» دردیوان اقبال بپردازد ومهمترین اندیشه هایی را که ایشان از عبارات موجز این سوره الهام گرفته است ،باز شناسد.نتایج این امر می تواند به فهم دقیق تر اندیشه های اقبال وارتباط عمیق آنها با قرآن ،کمک نماید ومسلمانان ،به ویژه نسل جدید را با آن آشنا نماید. کلید واژه ها: اندیشه ی اقبال، قرآن، سوره ی اخلاص ،امت بی همتا،تحلیل.
