چکیده: کتاب«الرد علی النحاه» اثر "ابن مضاء قرطبی اندلسی"(513-592ه) در یکی از شکوفاترین دوره های علمی فلسفی اندلس، یعنی دوره حکومت "موحدین" و وجود دانشنمدانی چون "ابن طفیل"، "ابن رشد" و سیطره مذهب ظاهری"ابن حزم" و در راستای تلاش نحویان اندلس برای آسان سازی قواعد نحوی و زدودن جنبه های فلسفی آن، باحذف برخی قواعد پیچیده وغیرضروری آن نگاشته شده است. "ابن مضاء" با دعوت به الغای نظریه عامل و تقدیرات ومحذوفات دست وپاگیر مترتب بر آن، الغای قیاس در قواعد نحوی، حذف علل درجه دومی ودرجه سومی از قواعد نحوی ونیز حذف تمارین غیر ضروری از جمله در حالتهای گوناگون وخلاف زبان فصیح عربی در ابوابی چون تنازع واشتغال؛ تلاش اندلسیان برای تیسیر نحو را به اوج رساند. "شوقی ضیف" نیز با تصحیح این اثر فاخر اندلسی ونوشتن مقدمه ای تفصیلی بر آن ، تلاش برای به چالش کشاندن پایه های نحو سنتی وپی ریزی منهجی جدید برای نحو عربی را آغاز و با نوشتن چند کتاب از جمله کتاب «تجدید النحو»، در صدد پیاده نمودن مبانی نحو جدید برآمد. کتاب حاضر، تحت عنوان:«نقد آرای نحویان»، ترجمه تصحیح بار دوم"شوقی ضیف"از کتاب«الرد علی النحاه»" ابن مضاء" است که علاوه بر ترجمه مقدمات تفصیلی مصحح، متن اصلی کتاب و پاورقیهای آن، ابیات مورد استشهاد در مقدمه مصحح ومتن اصلی نیز با مراجعه به منابع معتبر نحوی ، ترجمه وشواهد نحوی آن ها استخراج شده است. ونیز برخی نکات مبهم آن، با مراجعه به تصحیح دیگر کتاب توسط دکتر"ابراهیم البناء" ونیز مراجع معتبر نحوی، در داخل متن وپاورقی، از طرف مترجمین، توضیح داده شده است. واژگان کلیدی: الردّ علی النحاه، نقد آرای نحویان،نظریه ی عامل، ابن مضاء،شوقی ضیف، آسان سازی نحو،ترجمه وتحقیق.
