یکی از مسائلی که امروزه در حوزه صنعت و خدمات از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ برنامه ریزی سیستم های لجستیک و زنجیره تأمین است که مسأله مکان یابی-مسیریابی، از مهم ترین مسائل این حوزه محسوب می شود. مطالعات صورت گرفته در حوزه سیستم های لجستیک و زنجیره تأمین نشان داده که هنگام مکان یابی دپوها، اگر مسیرهای حمل و نقل وسایل نقلیه نادیده گرفته شوند هزینه های سیستم لجستیک ممکن است بیش ازحد افزایش یابد. به همین علت در مدل مسأله مکان یابی-مسیریابی، دو هدف مکان-یابی دپوها و مسیریابی وسایل نقلیه به صورت همزمان مدنظر قرارگرفته است. در این پایان نامه یک مدل ریاضی جدید و دو روش حل فراابتکاری برای مسأله مکان یابی-مسیریابی ارائه شده است. برای اینکه مسأله مذکور با شرایط واقعی سازگار باشد؛ امکان خرید یا اجاره وسایل نقلیه در نظر گرفته شده و محدودیت هایی مثل ظرفیت وسایل نقلیه و انبارها و حداکثر زمان در دسترس بودن وسایل نقلیه در نظر گرفته شده است. مدل ریاضی مسأله مطرح شده با دو هدف حداقل نمودن هزینه های اقتصادی که شامل هزینه استقرار انبارها و هزینه های حمل و نقل در تورها می باشد و حداکثر نمودن سرویس رسانی به مشتریان یا به عبارت دیگر ماکزیمم نمودن میزان کل تقاضای ارسالی به مشتریان طراحی شده است. برای حل مدل پیشنهادی از روش محدودیت اپسیلون کارا در محیط نرم افزار بهینه سازی GAMS استفاده شده است و به دلیل پیچیدگی بالای این مسأله و زمان بر و غیرممکن بودن حل مدل در ابعاد بزرگ به وسیله روش محدودیت اپسیلون، از نسخه دوم الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب و الگوریتم ازدحام ذرات چندهدفه استفاده شده است. پارامترهای اولیه این الگوریتم ها با روش تاگوچی تنظیم می شود. کارایی روش پیشنهادی با استفاده از شاخص های عملکردی کمی و کیفی و مقایسه جواب های چندین مسأله موردبررسی قرارگرفته است.
