امروزه تمرکز استراتژیک بنگاه ها از دیدگاه عملکرد انفرادی به توسعه استراتژی مبتنی بر اکوسیستم کسب وکار تغییر پیدا کرده است. اکوسیستم کسب وکار به سیستم های وابسته متقابلی اشاره دارد که توسط پایه هایی از اعضای مختلف اکوسیستم مانند مشتریان، تامین کنندگان، شرکاء و سایر ذینفعان به هم پیوسته است. به عبارتی ورود و خروج هریک از اعضا بر عملکرد سایر اعضا مؤثر است. در میان اعضای اکوسیستم های کسب وکار، این مطالعه بر روی مشتریان و اثرگذاری مشارکت مشتری در ایجاد ارزش اقتصادی و اجتماعی در اکوسیستم کسب وکار و در راستای پایداری اکوسیستم کسب وکار تمرکز دارد. از جمله نمودارهای مهم اقتصاد خدماتی صنعت گردشگری است و توسعه آن مزایای بی شمار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به دنبال دارد. امروزه این صنعت از اهمیت بالایی در تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها به ویژه ایران برخوردار است و گردشگران نقش مهمی در تداوم گردشگری و آینده این صنعت ایفا می کنند. به این منظور نقش کلیه مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور، به عنوان جامعه آماری در ایجاد ارزش در اکوسیستم کسب وکار مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش به لحاظ موضوع از نوع پژوهش های همبستگی و بر اساس هدف از نوع پژوهش های کاربردی و بر اساس روش اجرا و جمع آوری اطلاعات، پیمایشی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. نمونه جامعه با توجه به نامحدود بودن آن، تعداد 400 نفر از مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور انتخاب شد و روش نمونه گیری، غیر تصادفی در دسترس بوده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده اثر مثبت و معنادار مشارکت مشتریان در ایجاد ارزش اقتصادی و ایجاد ارزش اجتماعی در اکوسیستم کسب وکار است. از طرفی انگیزش و عوامل جامعه شناختی نیز به عنوان دو محرک اثرگذار در میزان مشارکت مشتریان شناخته شدند. همچنین نتایج پژوهش نشان دادکه متغیرهای فرعی نظیر جنسیت، استان مشتریان و تعداد دفعات مراجعه به آژانس های گردشگری در بازه زمانی یکسال در برخی از روابط اصلی پژوهش، اثر تعدیل کنندگی دارند.
